De roep om creativiteit

De roep om creativiteit

De linkerkant praat, de rechterkant ervaart.

De roep om creativiteit hoorde ik in 2011 heel vaak. Waarom komt die roep juist nu ineens zoveel voor?
Juist nu, omdat zekerheden verdwijnen en alles op zijn kop lijkt te staan. Oude waarden brengen kennelijk geen geluk.
Juist nu, omdat een verharding van waarden optreedt in onze samenleving.
Juist nu, omdat een rationele benadering niet voldoende is om gelukkig te zijn in je werk.
Omdat je werk wilt doen waarin je een waardevolle bijdrage levert.
Omdat leven en werken verbonden zouden moeten zijn en niet gescheiden.
Omdat de gehele mens en het natuurlijke leven niet mee mogen doen in de vragen die het werk nu aan je stelt.
Omdat heel veel mensen het zat zijn om te werken, alleen uit materialistisch oogpunt.

De afgelopen maand ontmoette ik een paar collega’s die heel graag hun creativiteit weer wilden ontdekken.
*Toen ze me zag zei ze meteen ‘zingen’. We hadden elkaar al eens eerder ontmoet tijdens een twitteretentje. Ze vertelde me toen dat ze graag wilde zingen, maar niet durfde, omdat iedereen altijd zei dat ze het niet kon. Nu een jaar later zag ze mij en schreef meteen op dat ze nu toch echt ging zingen.
*Hij zat onderuit gezakt op de stoel, tijdens de workshop over social media. Ik vroeg hem of hij er eigenlijk wel zin in had. ‘Ik wil eigenlijk alleen maar een scenario schrijven, een oude droom’, zei hij.
*Zij schreef mij dat ze niet kon komen op de dag van de workshop talking sticks maken, maar er wel van droomde om weer creatief te kunnen zijn. We wisselden een paar mails uit en een paar dagen later mailde ze: ‘Karen ik heb een middag vrij genomen en ben gaan schilderen, het was heerlijk en er kwamen zomaar kinderschilderijtjes uit.’
* ‘Ik ben weer ochtendpagina’s gaan schrijven, met de hand en er komen alweer mooie ontdekkingen uit. Ik heb er een speciale plek voor gemaakt net als jij met je kleine witte bureautje. Ik zag dat bij jou staan en toen je erover vertelde, dacht ik: dat moet ik ook weer gaan doen.’ En zo geschiedde.

Deze vier creatievelingen vertelden mij hun verhaal deze maand. Ze voelden dat ze hun creativiteit de ruimte wilden geven en dat iets in hen ze tegenhield. Ze waren op zoek naar de eerste stap om te durven, te geloven in zichzelf en de weg vrij te maken om te creëren.

Linkerhersenhelft
We leven in een tijd waarin de waarden van de linkerhersenhelft beloond worden. Een tijd waarin onze prestaties nooit voldoende lijken en we hollen dus achter die ratelende linkerhersenhelft aan, die een hoop stress veroorzaakt en ons afgescheiden houdt van onze werkelijke drijfveren en verbondenheid.
Met linker hersenhelft kunnen we spreken, analyseren, categoriseren, calculeren. De linkerhersenhelft denkt in een rechte lijn en is heel praktisch. Deze houdt zich bezig met het verleden en met de toekomst. Alle indrukken van het moment worden in details geordend en georganiseerd. Het legt verbanden met wat we in het verleden hebben geleerd en voorspelt alle mogelijke uitkomsten in de toekomst. Dat ratelen van de hersenen verbindt onze interne wereld met onze externe wereld. Het is de stem die zegt ‘Ik ben, ik ben’ en maakt ons daarmee afgescheiden van de rest van de wereld.

Rechterhersenhelft
In de rechterhersenhelft draait het allemaal om NU. Zij denkt in beelden, zij weet hoe dit moment ruikt, voelt, smaakt en klinkt. Zij is onze intuïtie. Zij voelt dat we een wezen van energie zijn en verbonden met alle energie om ons heen en dat we allemaal verbonden zijn met elkaar. De rechter hersenhelft creëert, is tijdloos, empathisch en verbonden. De mensen die de rechterhersenhelft gebruiken zien het geheel. Zij kunnen samen delen en creëren.
Dat is precies waar het in onze tijd aan ontbreekt: Saamhorigheid. Hoewel alle voorwaarden ervoor zijn geschapen, blijven we in het verleden leven. Alle mensen zijn uitgestroomd over de hele wereld en via internet kan iedereen elkaar bereiken. Saamhorigheid ligt klaar, maar we reageren nog met angst vanuit een verleden, door de overmacht van onze linkerhersenhelft. Verbondenheid en creativiteit zijn nodig om nieuwe wegen te vinden in onze vastgelopen wereld.

Jill Bolte Taylor is een neuroanatoom en heeft een herseninfarct gehad waar ze volledig bovenop gekomen is. Zij vertelt haar verhaal en heeft de grote verschillen tussen de hersenhelften zelf ervaren toen haar linkerhersenhelft niet meer functioneerde.

Succes door verbinding
Werkelijk succes bereik je met de ontwikkeling van beide hersenhelften.
In deze tijd van grote veranderingen is de behoefte aan creatieve impulsen en oplossingen groot. De overheersing van de gaven van de linkerhersenhelft hebben een sterk individu gerichte samenleving, crises en oorlogen gecreëerd. Het wordt tijd om naar een natuurlijke ordening terug te keren, waarin integratie en begrip een grote rol spelen, onze intuïtieve vaardigheden krachtiger worden en er een nieuw wereldbeeld kan ontstaan vanuit het perspectief dat alles en iedereen onderling verbonden is. Zo kan de onbalans hersteld worden.

Kunstenaars zijn mensen met een sterk ontwikkelde rechterhersenhelft. Zij kunnen ons leren verbinding te maken tussen de twee. De leraarkunstenaar heeft beide hersenhelften ontwikkeld, kan aansluiting vinden en een opening bieden tot het nieuwe leren door ervaring en creativiteit.
Deze mensen hebben we op dit moment hard nodig om tot een vollediger bewustzijn en harmonieuze acties te komen en een verandering te bewerkstelligen.

In de geschiedenis zijn mooie voorbeelden van succesvolle mensen die hun beide hersenhelften in grote mate ontwikkeld hadden. Winston Churchill was strateeg en kunstschilder.
Leonardo Da Vinci was kunstschilder, beeldhouwer en ontwerper van een helikopter.

Je kunt de rechterhersenhelft ontwikkelen door kunstzinnige uitingen, zoals schrijven, tekenen, musiceren, toneel spelen en door naar muziek te luisteren.

Begin nu
Zonder een daadwerkelijke stap te maken komen dromen en wensen ook niet uit. Zet de eerste stap en begin. Thuis en op het werk. Verbinding brengen in teams, samenwerken, ervaren in plaats van alleen maar te praten over. Creëer ruimte en tijd om te kunnen beginnen. Laat de creativiteit stromen.

Tips voor de aanstaande kerstvakantie
* Haal die vergeten gitaar, of schildersspullen van de zolder en speel.
* Als er kinderen in de buurt zijn, speel, teken, plak, knip, zing met ze mee.
* Bezoek een museum, concert of toneelvoorstelling.
* Richt in je huis een hoekje in dat alleen voor jou is, voor je creatieve kind.
* Koop kleurpotloden, papier, een mooi schrift en begin.
* Maak een wandeling in de natuur, alleen en schrijf erover.
* Schrijf je nu in voor een creatieve workshop. In januari beginnen veel cursussen weer.

Mijn creatieve workshops voor 2012
Ik help anderen om weer creatief te zijn, om weer samen te zijn, om authentiek te zijn, zodat we een liefdevolle en begripvolle samenleving creëren. Ik werk met theaterwerkvormen, schrijven en schilderen en de natuur, om werkelijk te ervaren dat je potentieel groot is , groter dan je tot nu toe dacht. De linkerkant praat, de rechterkant ervaart. Ik breng ze samen.

Workshop praatstok maken, waarin je jouw creativiteit (her)ontdekt en een prachtig middel tot communicatie en saamhorigheid maakt. 21 januari in Utrecht. De praatstok. Lees wat de praatstok betekent.

Workshop: De muze in jou, om je creatieve kind tot leven te wekken. ( 1 dag in Woerden) 12 mei, 19 mei, 2 juni 2012

Workshop De godin in jou, voor vrouwen van 50+ die een nieuwe richting aan hun leven willen geven en op zoek zijn naar hun authentieke waarden en verlangens. 12 – 19 aug. 2012 in Epidavros, Griekenland.

Workshop: Verhalen vertellen, waarin je op een levendige manier verhalen leert vertellen, een praatstok maakt en de methode van de praatstok leert toe te passen. 11 februari in Utrecht en 29 april – 6 mei in Epidavros, Griekenland

Workshop: Creatieve werkvormen om samen te werken, waarin je werkvormen leert om teams in beweging te krijgen en vertrouwen en samenwerken te stimuleren. 16 maart in Utrecht en 29 juli – 5 aug. 2012 in Epidavros, Griekenland

Workshop:Verhalende fotografie De kracht van verbeelding. Maak je eigen beeldverhaal geïnspireerd door verhalen in het Griekse culturele landschap. Van 9 – 16 sept. 2012 in Epidavros, Griekenland

Workshop: Schilderen en plein air Buiten schilderen met de kleuren en geuren van het Griekse landschap. Van 2 – 9 sept. 2012 in Epidavros, Griekenland

Workshop: acteren /elementair spel Bespeel het moeilijkste instrument dat er is : jezelf. Voor trainingsacteurs die geen toneelopleiding hebben gehad. Van 22 – 29 juli 2012 in Epidavros, Griekenland

Teamcoaching. Waarin ik teams op een creatieve manier begeleid naar onderling vertrouwen en een hechte samenwerking. ( 1 of 2 dagdelen in Nederland)

Meer artikelen in dit magazine over creativiteit.

Wat is jouw actie om tot meer creativiteit te komen?
Reageer en vertel jouw verhaal.

Ik wens je een creatief 2012
Karen de Vries

Creativiteit. Negen redenen om niet creatief te zijn en negen tips.

Creativiteit. Negen redenen om niet creatief te zijn en negen tips.

Creativiteit (1), negen redenen om niet creatief te zijn met tips.

Ik geloof dat iedereen creatief is en dat creativiteit een natuurlijke kracht is, die iedereen bezit. Scheppen is wat van ons verwacht wordt omdat we zelf scheppingen zijn en de schepping voort moeten zetten. In creativiteit vind je de antwoorden voor het doel van je leven, over wie je werkelijk bent en wat je de wereld te brengen hebt.
Door je creativiteit en talenten te openbaren en volledig te leren benutten creëren we een vrediger wereld met meer aandacht, vertrouwen en liefde: geluk.

Waarom is het  zo moeilijk voor veel mensen om creatief te zijn?

Ik ben opgegroeid met het besef dat je hard moet werken, verantwoordelijkheid moet nemen en dat creativiteit en spelen voor kinderen is. Echt een na-oorlogse opvatting, die ik toch zeker bij veel van mijn generatiegenoten ( 50+) terugzie. We moesten het nog beter doen dan onze ouders. Beter in de zin van geld verdienen. Waarom eigenlijk? Waarom altijd maar meer geld verdienen? En waarom zou je met een creatief leven ook niet een aardige boterham kunnen verdienen? Die spiraal is gelukkig doorbroken door de 2e economische crisis.
Ik zou eerder zeggen: laten we het anders doen. Open je creatieve kanaal. Zonder creativiteit zijn er geen oplossingen, geen innovaties, geen veranderingen, kortom geen vooruitgang.

Creatief zijn, wil niet zeggen dat we allemaal kunstenaars moeten worden, met creativiteit help je mee de wereld te vernieuwen, te ontwikkelen, ons naar een hoger plan helpen brengen. En dat doe je door te erkennen dat je een creatieve kracht bent, die de wereld iets te bieden heeft.

Waarom doen we het dan niet? Hier volgen negen redenen waarom je niet (meer) creatief bent. Er zijn er vast nog veel meer. Vul maar aan.

1- Iemand heeft je ooit verteld dat je niet creatief bent.
2- Met creativiteit verdien je geen geld.
3- Creatief zijn is alleen voor kunstenaars.
4- Ik heb geen tijd om creatief te zijn.
5- Ik ben te oud om nog creatief te zijn.
6- Anderen denken dat ik gek ben als ik iets creatiefs ga doen.
7- Creativiteit is een luxe.
8- Ik ben niet creatief.
9- Wat ik maak is gefreubel in de marge.

Als dit artikel je raakt, kun je zelf vast nog wel meer of andere redenen bedenken, waarom je niet creatief bent. Het raakt je als je boos wordt, verdrietig, teleurgesteld, bang of hoopvol en blij.
Dat zijn allemaal tekenen dat jouw innerlijke vrije kind zit te springen om gezien en gehoord te worden. Laat haar vrij en laat haar vertellen wat ze wil.

Ontdek wat je tegenhoudt om creatief te zijn?

1- Neem een half uurtje de tijd en schrijf alle redenen op om niet creatief te zijn.
2- Schrijf daarbij hoe je je voelt en alles wat je er van vindt.
3- Niemand hoeft dat te lezen. Het is al helend om te erkennen wat je voelt en wat je innerlijke vrije kind je over creativiteit te vertellen heeft.
4- Leg het weg, berg het op in jouw geheime map en lees jouw verhaal de volgende dag nog eens door.
5- Pak kleurpotloden en stiften en geef daarmee de belangrijkste ontdekkingen een kleurrijke markering.
6- Besef dat achter elk bezwaar een mogelijkheid schuilt.
7- Schrijf er nog gedachten en gevoelens bij, die nu bij je opkomen.
8- Huilen en boos worden mag.
9- Vind één symbool dat je nu herinnert aan je innerlijke vrije kind en draag dat de komende week bij je.

Je zult merken, dat alleen al door aandacht  te besteden aan jouw creativiteit,  het kanaal zich opent en jou vertelt welke behoeftes er wachten om gerealiseerd te worden.
Veel succes en plezier.

Lees in het volgende artikel hoe je een helende wandeling kunt maken om je creativiteit te erkennen en te verkennen.
Andere inspiratiebronnen op deze pagina:
De eerste stap naar jouw creatieve plezier.
De eerste trede, een gedicht van Kavafis.
Ik liet me inspireren door ‘The Artist’s way’ van Julia Cameron en ‘Het geluk in jezelf’ van Deepak Chopra.

De eerste trede

De eerste trede

De eerste trede

Tegen Theokritos beklaagde zich
op een dag de jonge dichter Eumenes:
‘Ik ben nu twee jaar aan het schrijven
en maakte nog maar éen idylle.
Het is mijn enige voltooide werk.
Ik zie, helaas, dat de trap
van de Poëzie hoog, heel hoog is
en nooit zal ik, ongelukkige, hoger kunnen komen
dan deze eerste trede waarop ik sta’.
Theokritos zei: ‘Die woorden
zijn ongepast en lasterlijk.
Zelfs als je op de eerste trede staat
moet je trots en gelukkig zijn.
Dit bereikt te hebben is niet gering,
wat je gemaakt hebt, verschaft een grote eer.
Zelfs deze eerste trede is al ver
van de gewone wereld verwijderd.
Om die trede te mogen bestijgen
moet je met recht een burger zijn
in de stad van de ideeën.
Het is moeilijk tot die stad te worden toegelaten
en bijzonder dat je de burgerrechten krijgt.
Op haar agora vind je Wetgevers
die geen enkele avonturier bedriegen kan.
Dit bereikt te hebben is niet gering,
wat je gemaakt hebt, verschaft een grote eer’.

K.P. Kavafis

Vertaling: Hans Warren en Mario Molengraaf.
Uitgeverij Bert Bakker

ISBN: 9035110544 ( paperback)

 

Hoe heldere communicatie de samenwerking verbeterde.

Hoe heldere communicatie de samenwerking verbeterde.

Sparren met acteurWelk effect heeft oefenen met een trainingsacteur?

Christine vertelt.

“Wij hadden een training ,waarbij Karen ons ondersteunde met oefenen in persoonlijke effectiviteit. Ik vroeg een verrassings-situatie.
Karen vroeg aan mijn collega’s in welke situatie en met welk gedrag, mijn allergie om met de emoties van de ander om te gaan, speelt.
Mijn allergie is: mensen die niet to-the-point zijn, die hun emoties zwaar mee laten wegen in hun beslissingen en gedrag. Ik leer er natuurlijk wel mee omgaan, maar ik vind het lastig, ik ben namelijk vooral doelgericht, zakelijk en rationeel in mijn werk.

De situatie die Karen speelde was, dat één van mijn collega’s, zwaar overstuur was, omdat hij iets verkeerd had gedaan, bij mij binnenkomt en aandacht wilde voor een probleem.
Door mijn rationele benadering om te kijken ‘wat er werkelijk aan de hand is, en hoe we dat op kunnen lossen’  blijft bij hem de emotie opspelen.
Als ik denk,  ‘nu heb ik hem doelgericht’,  komt opeens die emotie weer als een duveltje uit het doosje op tafel en heb ik het gevoel dat ik weer opnieuw kan beginnen. Dat speelde Karen ontzettend goed. Ik reageerde zoals ik altijd reageer. Ik liep op een gegeven moment dan ook vast.

Toen we de rollen omdraaiden en ik het gedrag van mijn collega speelde, zag ik dat Karen eerst duidelijk contact maakte met de emotie.
Ook vertelde Karen hoe ik aan haar kon zien of ze nog geëmotioneerd was (geen oogcontact bijv.) en sowieso niet in staat om naar mij te luisteren.
Dat was eigenlijk de belangrijkste les voor mij. De emotie niet negeren, maar er mee omgaan, om dan later, als het contact er wel is en de emotie erkend is, weer rationeel tot oplossingen te komen.
Als je ziet dat het contact weer verdwijnt, is het van belang om hem weer ‘terug te brengen’  door weer te benoemen wat ik zag gebeuren, zodat hij zich meer erkend voelt en daardoor weer contact maakt en me weer aankijkt.

Overall ervoer ik het ook als een opdracht aan mij, om mensen te helpen, door in gesprek te komen in zo’n situatie. Eigenlijk regisseer ik daarmee het gesprek zodat de ander rustiger wordt en we er samen prettiger uitkomen.
Dat is nogal wat, want voorheen dacht ik in dat soort situaties bijna alleen  ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’, en verzette me tegen die emoties. Voorheen ging ik de ander vooral uit de weg, tenzij het zakelijk bleef.
Nu durf ik de emoties aan te gaan en daardoor gaan we veel relaxter met elkaar om.
Ik ben er echt blij mee, want mijn streven is wel om goede verhoudingen op de werkvloer te hebben.”

Christine Mallon
Coördinator Onderzoek, Communicatie en werk in de Wereld
Het Apostolisch Genootschap

Sparren met een trainingsactrice heeft effect.

Het heeft zin, zoals Christine hierboven in haar verhaal beschrijft: “Zelf ervaren en oefenen met ander gedrag.”

Met Christine heb ik een half uur gewerkt en de uitwerking op haarzelf en haar collega’s was vol ontdekkingen, zowel relationeel als professioneel. Als de motivatie er is, is het alleen nog een kwestie van de ogen openen en vaardigheden aanboren.
In de bovenstaande case heeft Christine  haar ogen geopend en haar empathische vaardigheden ingezet.
Iedereen kent wel situaties waarin je je kunt verplaatsen in de gevoelens van de ander, of als iemand inlevingsvermogen toont voor jouw situatie.  Als daarbij de structuur van het gesprek helder wordt, is het niet zo moeilijk meer om met emoties in een gesprek om te gaan.

In de oefening met Christine speelde allergie en weerstand een kleine rol.  Zij had dat snel overwonnen, omdat de oefening een hoger doel diende: nl. “Goede verhoudingen op de werkvloer”.
Weerstand en allergie heeft met jezelf te maken,  je vindt ergens iets van, zoals Christine ook beschrijft als ze zegt:  ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’.

Een oordeel, een opvatting kan een werkbare relatie ernstig in de weg zitten. Als je daar overheen kunt stappen en besluiten om samen te werken en aandacht voor elkaar te hebben is de opening geschapen om te leren hoe je dat doet!
* herkennen van de emotie
* erkennen van de emotie
* verkennen van de weerstand
* ruimte geven voor de gevoelens van de ander
* de regie en structuur van het gesprek behouden
* schakelen naar ratio
* samen naar oplossingen zoeken
En dat kun je oefenen met een trainingsacteur.

Het voorbeeld van Christine gaat over ‘omgaan met emoties’.
Er zijn veel onderwerpen, die effectief zijn om met een trainingsacteur te oefenen.
Ik noem er een paar: advies geven, slecht nieuws geven, assertiviteit, gelijkwaardigheid in een gesprek, feed-back geven, functioneringsgesprek, aanspreken op, enz.
Geef jezelf de kans en maak je werk leuker en effectiever. Open je ogen en oefen eens . Je zult zien dat jouw gesprek daarna veel makkelijker verloopt.

Deze oefening vond plaats in een training professionalisering van Cordes met Frank van der Endt.
“Sparren met acteur” kan in een training effectief zijn en ook apart, om alleen die lastige gesprekken te oefenen, als je al gewend bent aan deze vorm van leren.

Andere artikelen die je wellicht interessant vind:
Feed-back geven
Sparren met acteur
Blikopeners voor adviseurs
Oefening: Leren omgaan met weerstand: De oversteek

De eerste stap naar jouw creatieve plezier.

De eerste stap naar jouw creatieve plezier.

 

Picasso atelier

Jouw creatieve kind wil een eigen plek.
Bij mij in huis is het nogal rommelig. Soms is het zelfs één creatieve chaos. Ik werk aan veel projecten tegelijkertijd en ik heb altijd veel ideeën. Ik heb plezier in heel veel verschillende dingen, zoals schrijven, tekenen, schilderen, mozaïek maken, piano spelen, zingen, lezen, workshops verzinnen, mijn droomhuis ontwerpen. Dus overal liggen boeken en beeldmateriaal die me inspireren,  mappen, notitieblokjes en tekenpapier om al mijn creatieve impulsen te noteren.

Creativiteit en zakelijkheid kunnen elkaar behoorlijk dwarsliggen
Nu schreef ik en tekende ik aan dezelfde tafel waar ik mijn belasting doe, waar ik mijn werkafspraken maak, waar ik de rekeningen betaal, waar de laptop meestal staat. Iedere keer als ik wilde schrijven of tekenen, moest ik ruimte maken om dat ook te gaan doen. Bovendien was de omschakeling van al die zakelijke dingen naar creativiteit een immens karwei en liet ik me telkens storen door werk.

Je legt ook niet je zijden blouse in de keukenla, of de sinaasappels in de wasmachine. Dan gaat het niet goed met je blouse en de sinaasappels. Zo heeft jouw creatieve kind een eigen plek nodig waar ze vrijuit mag spelen, zonder dat ze gestoord wordt door de  verantwoordelijke ouder of de zakelijke partner.

Maak jouw eigen creatieplek.
Vorig jaar had ik al een piepklein bureautje geïnstalleerd waar ik mijn ochtendpagina’s * schrijf ( meditatief schrijven). Dat werkte geweldig. Met veel plezier schuif ik daar elke ochtend aan. Op dat bureautje staat nooit een laptop.

Nu heb ik een hele hoek in mijn huis ingeruimd met nieuwe tafels, mijn schildersezel en alle tekenmaterialen, schrijfspullen en alle inspiratiebronnen.  Alles ligt klaar en ik kan op ieder moment zo aanschuiven. Het werkt meteen inspirerend en met veel plezier doe ik de dingen die ik zo leuk vind.
Werktelefoontjes en mails tussendoor doe ik weer in mijn werkkamer en de eettafel is weer vrijgekomen voor gezellige maaltijden. Zo loop ik van de ene naar de andere plek en is het werk ook echt uit mijn hoofd als ik weer in mijn kleurrijke creatieve hoek zit.

Wil je echt toekomen aan jouw creativiteit, wil je echt een start maken met jouw droom?
Begin met een plek te creeren, die alleen daarvoor bestemd is. Maak de plek zo mooi mogelijk met alle inspiratiebronnen om je heen. Leef je uit, want het plezier is al begonnen met het inrichten van de plek.

Met deze plek maak je jouw fantasie werkelijk.  Zo blijf je in de flow. Zo zet je de stap naar jouw droom. Jouw Picasso wil zijn/haar eigen atelier.

* De ochtendpagina’s is één van de methoden die Julia Cameron in haar boek ‘The Artists Way’ beschrijft om je creativiteit te (her)ontdekken.