En toen viel het kwartje

En toen viel het kwartje

luisterenGoed luisteren en de juiste vragen stellen is ook Storytelling!

Na afloop van de training bespraken de trainer en ik de gebeurtenissen in de training die we net hadden gegeven. Er waren mooie stappen gezet door de deelnemers in hun persoonlijke ontwikkeling. Dat was ook het onderwerp van de training: persoonlijke effectiviteit en ik had als trainingsactrice de deelnemers geholpen met oefenen.
Het was een klein groepje van 6 mensen in een technisch beroep. We hadden veel geoefend met situaties waarin ze het moeilijk vonden om effectief te communiceren. Hele slimme nerds zou je kunnen zeggen. Gespecialiseerd op hun eigen terrein en weinig communicatief.
Hun vragen besloegen het veld van feedback, slecht nieuws, aansluiten bij de ander, uitleg geven, samen werken en de elevatorpitch.

Maar Erik (laten we hem zo noemen), de trainer zat ergens mee. Dat voelde ik.
‘Jij houdt je toch ook met Storytelling bezig’ zei hij, toen ik er naar vroeg. Ik knikte ja, want ik merkte dat hij met een verhaal wilde komen.
‘Een opdrachtgever begon daarover laatst bij een intakegesprek. Of ik ook Storytelling gebruikte in de training. Ik voelde me wat ongemakkelijk, want dat is niet één van sterke kanten’, zei hij en het klonk heel serieus. Hij zat er echt mee. Hij zat gespannen op de tafel, keek me fronsend en somber aan, de voeten over elkaar geslagen, zijn handen geklemd om het tafelblad .
‘Ik ben geen acteur zoals jij’, zei hij. ‘Mij gaat het niet zo gemakkelijk af om een een goed verhaal aan een groep te vertellen. En bovendien, wat schiet ik er mee op. Wat voor verhaal en wat doe ik er dan mee? Begrijp me goed zei hij. Ik ga regelmatig naar het theater en een goed verhalenverteller, daar geniet ik enorm van en daar heb ik heel veel respect voor. Maar in een training? En toen las ik ook iets over Corporate Storytelling, dat klinkt heel interessant, maar is ook niet geschikt voor de trainingen die ik geef.’
En toen was het stil.

Wandelgangenpraat
Op de gang hoorden we een groep luidruchtig praten met elkaar. We luisterden er even naar.
We vingen wat flarden op van een klacht over een leidinggevende, die niet luistert en toch doet wat hij zelf wil.
‘Dat is ook Storytelling’, zei ik hem. Hij keek me vragend aan.
‘Dat zijn verhalen die in organisaties verteld worden en als je die oppakt en er goed naar luistert en de juiste vragen stelt dan heb je een hoop materiaal waar je mee aan de slag kunt.

Kees
‘Weet je nog, toen ik in de simulatie met Kees overging naar coachend spelen en vragen stelde over zijn wensen?’
‘Ja dat was een goeie move’, zei Erik, ‘want toen werd duidelijk dat Kees geblokkeerd werd door zijn eigen overtuiging; dat de ander hem toch niet snapt.’
‘Precies’, zei ik. ‘ Ik deed dat omdat de rol van de leidinggevende die ik speelde, die vragen niet kon stellen, maar ik wel. En ik stelde de vragen vanuit het perspectief van Storytelling.’
Erik keek me weer vragend aan.
‘Kees zat te klagen en legde de verantwoordelijkheid helemaal bij zijn leidinggevende. In de rol van de leidinggevende voelde ik hoe mijn energie zakte, ik werd moe van hem en de irritatie nam hevig toe. Als ik die leidinggevende had doorgespeeld was er een conflict ontstaan. Natuurlijk was dat ook een leermoment en eyeopener voor Kees geweest, maar dan had ik de zware route genomen.
Nu koos ik ervoor om de energieke route te volgen en in de coachende rol kon ik alle juiste vragen stellen.’
Erik: ‘Je stelde hele goeie vragen en daardoor kwam zijn verhaal naar buiten. Nu realiseert hij zich dat die positieve insteek met de focus op bevredigende resultaten voor hemzelf en de organisatie een groter effect heeft. Hij werd er blij van en ze worden er allemaal beter van, hij en de leidinggevende en de organisatie.’
‘Juist en dat is dus ook Storytelling. De vragen die ik stelde waren afgeleid van het Storytellingmodel van de Reis van de Held, waarin de belangrijkste verhaalelementen worden weergegeven. En ik kon dit doen in deze training met jou, omdat jij met zoveel aandacht werkt, heel secuur en met veel ruimte voor de deelnemer en vertrouwen in mij.
Kees heeft nu ervaren dat hij zijn verhaal kan veranderen en dat hij dan gemakkelijker contact maakt, en resultaten behaalt en dat samenwerken best leuk kan zijn.
Daar hadden we in dit geval, het conflict tussen de leidinggevende en de werknemer niet voor nodig, maar wel een goeie luisteraar en vragensteller. ‘
‘En daar ben jij heel goed in’, zei Erik tegen mij, die altijd heel goed is in het aanmoedigen van anderen. Ik voelde me begrepen en gewaardeerd door hem.

Het kwartje viel
Hij zat inmiddels te wiebelen op de tafel en zijn benen bungelden vrolijk op en neer en er was een grote glimlach op zijn gezicht verschenen.
Hij had er duidelijk zin en wilde meer weten over Storytelling. We besloten samen een hapje te gaan eten, waarbij ik hem heb ingewijd in de beginselen van Storytelling in een training.
Samen kunnen we nu nog meer bereiken in een training en Storytelling bewuster inzetten.

Wil jij ook meer weten over hoe je Storytelling in jouw trainingen in kunt zetten?
Kom dan op naar de Masterclass storytelling.

‘Als je erkent wat jouw hart doet opspringen, dan ontrolt het pad zich vanzelf.’

Tips

Hier volgen alvast een paar tips over de eerste stap.
• Luister naar de wens/ het verlangen achter het verhaal
• Stel open vragen
• Stel verhelderende vragen over wat je mist of niet begrijpt in het verhaal
• De vragen komen voort uit het verhaal van de ander en niet uit je eigen referentiekader
• Onthoud je van oordelen
• Zoek niet naar oplossingen
• Vat regelmatig samen en moedig aan om meer te vertellen

Tip2
Een prachtig voorbeeld staat in het boek van Stephen R.Covey: Het 3e alternatief op pagina 106.

Vragen en ervaringen
Wat zijn jouw vragen en ervaringen over Storytelling in trainingen.
Reageer hieronder om van elkaar te kunnen leren.

Slow training

Slow training

Slow training Laatst sprak ik een trainer die aangaf dat ze geen tijd had om naar de verhalen van de cursisten te luisteren en dat ze er niks aan had, al die verhalen. Het haalde haar programma in de war,  een programma voor persoonlijk leiderschap. Storytelling is ook niet een methodiek die je even tussen de Roos van Leary , de Transactionele Analyse, Belbin en Situationeel leidinggeven door doet. Want zo volgepakt zat haar training. Veel aanbod, hoog tempo: leren we dan echt wel iets? Ik ben niet tegen deze prachtige modellen, ze geven veel inzicht en ook ik heb er ook veel van geleerd. Alleen als er teveel over de cursisten heen gestort worden, zonder dat je weet in welke belevingswereld ze een bedding vinden, dan heb ik vraagtekens.

De toekomst is aan een heel ander soort mens met een heel ander soort geest: mensen die kunnen scheppen, invoelen, – kunstenaars, uitvinders, ontwerpers, verhalenvertellers, zorgverleners, troostbieders, ruimdenkers – gaan het in de samenleving helemaal maken. (Daniel H. Pink – Een compleet nieuw brein)

Stil zitten en mond houden
Geen tijd voor verhalen! Het doet me denken aan mijn lagere school. Mondje dicht en stilzitten.

‘Kwebbel, kwebbel, kwebbel, zo gaat dat aan één stuk door. Karen kan haar mondje niet stilhouden hoor’

Dat schreef mijn juf van de 2e klas lagere school in mijn poëziealbum. Ik was er als kind heel verdrietig om. Ik voelde me niet gezien en niet gehoord. Op de Pedagogische academie leerde ik om orde te houden in de klas. Dat was het onderwerp dat wij als studenten vreesden. Orde houden, het belangrijkste en meest moeilijke onderdeel van de opleiding voor onderwijzeres. Daar zakten we regelmatig voor. Hou zorgde je ervoor dat 32 kinderen braaf en stil in hun bankjes zaten? Dat was niks voor mij, ik wilde juist hun belevenissen leren kennen en hun verhalen horen. Ik koos voor de studie voor docent drama, waarbij ik de deelnemers in mijn cursussen leerde om hun verhalen te vertellen, om er helemaal te mogen zijn.

Slow training
Geen tijd om te luisteren, betekent geen tijd nemen om de ander te erkennen.
En als er geen erkenning is, komt er ook geen actie en verandering. Door belevenissen te delen ontstaat er bewustzijn, openheid en vertrouwen. Je stimuleert daardoor het zelflerende vermogen. Het is een omgedraaide lessituatie. Met storytelling ga je uit van de deelnemer. Door de verhalen van de deelnemers breng je de hele mens in beeld. Natuurlijk kost het tijd om naar de verhalen van anderen te luisteren. In een training is het dan ook belangrijk om Storytelling als onderdeel in te plannen, als een specifieke werkvorm. De verhalen leiden tot een doel, bijvoorbeeld om talenten te onthullen, om moeilijkheden in kaart te brengen, om betrokkenheid te creëren. Het rendement van werken met persoonlijke verhalen is heel hoog, omdat een verhaal een combinatie is van informatie, kennis, context en emotie. Verhalen motiveren mensen omdat ze er deel van zijn. Verhalen onthullen de waarheid en leggen verlangens en struikelblokken op een dieper niveau bloot. Mensen leren door hun innerlijke motivatie, om hun eigen verhaal te willen veranderen. Dat vraagt aandacht en tijd om echt te luisteren en de ander serieus te nemen. Een training die voornamelijk storytelling als middel gebruikt is een Slow Training met High Impact.

‘De zin van het leven vind je niet op een briefje onder een steen, met andermans woorden. Je kunt alleen vanuit jezelf zin geven aan het leven’ (Dr. Robert Firestone, auteur en Psychotherapeut)

Als je je verhaal vertelt bestaat het ook echt
Het belang van een verhaal wordt vaak zwaar onderschat. Pas als je woorden geeft aan dat wat in je leeft, broedt of spookt, wordt het werkelijkheid. Dan kun je er niet meer omheen. Een verhaal bestaat pas als je het verteld hebt. Dan landt het in het bewustzijn en dan pas kun je er iets mee gaan doen. Met je verhaal geef je erkenning aan wie je bent. Als er iemand luistert dan wordt je gehoord. Daarom zijn verhalen helend.

‘Alleen als wij woorden hebben die aansluiten bij datgene wat wij diep van binnen weten, wordt het mogelijk om de betekenis van een ervaring te overdenken. We gebruiken woorden om dingen te onthouden en soms ook weer te binnen te brengen’ ( Jean Shinoda Bolen in Op weg naar Avalon, een pelgrimstocht)

Masterclass Storytelling
In de Masterclass Storytelling die ik op 7 december 2015 in Utrecht geef, ontdek je wat jij in je training met storytelling kunt doen. Ik onthul een handig model wat je helpt bij de structuur van verhalen en om de juiste vragen te stellen. Lees verder over de inhoud van de Masterclass Storytelling en meld je snel aan. Er zijn maar 12 plaatsen! Storytelling is hot en als je niet weet wat het is en er mee kunt werken dan loop je achter bij je collega’s. Storytelling als methodiek hoort in je pakket als trainer.

‘Mensen hebben niet een natuurlijk aanleg voor logica; ze hebben een natuurlijke aanleg voor verhalen.’ (Robert C. Schrank, cognitief wetenschapper)

Empathie – Sympathie

Empathie – Sympathie

compassie pooh

Empathie — Sympathie

 

 

De kracht van Empathie

 

Brené Brown vertelt ons met deze animatie dat we alleen een echte empathische verbinding kunnen aangaan als we de moed hebben om onze kwetsbaarheid te tonen.

Empathie gaat niet over oplossingen geven en de ander opbeuren. Empathie is inlevingsvermogen in de pijn van de ander, zonder het naar jezelf toe te trekken.
Met sympathie onderneem je acties om de ander uit de regen te helpen stappen.
De ideeen en acties komen uit het referentiekader van de helper. Daarmee ontken je de regen.
Empathie is louter erkenning van de pijn van de ander door herkenning, zonder je eigen verhaal te beginnen.
Erken dat het bij de andere regent, want dat is zo. Daarmee help je de ander om de regen te accepteren. Dat is pas echte hulp.
Ga samen onder de paraplu. Dat is empathie.

De kracht van symbolen

De kracht van symbolen

symbolen

Het was een heel gewone dag en ze was met de auto op weg naar haar werk. Op de provinciale weg waar ze reed, had ze voorrang bij een kruising, maar de bestelbus die van rechts kwam, had haar die niet verleend.
Met een enorme klap boorde hij zich in haar rechterflank.
De auto vulde zich met rook en ze dacht :‘dit was het dan’.
Na twee dagen ziekenhuis, helemaal gezond verklaard, weliswaar met blauwe plekken, spierpijnen en een zeer angstige ervaring, wandelde ze allereerst langs het water. Ze voelde de wind en zag de wolken. Een witte meeuw vloog steeds om haar heen, naar een donkere wolk en weer terug. Het was alsof de vlucht van de meeuw haar vertelde dat alles in beweging is. Ze maakte een foto van de meeuw en stuurde die naar haar familie en vrienden. ‘Ik ben weer vrij’, schreef ze erbij.

Meeuw

Meeuwen zijn zoals alle vogels de boodschappers van de goden. Vogels worden als symbolen van de ziel beschouwd.
Een meeuw leeft op het land, de zee en in de lucht. Hij geeft de verbinding aan tussen deze drie werelden. Voor haar was de meeuw op dat moment een belangrijk symbool voor vrijheid, voor levensvreugde. Het zien van de meeuw helpt haar om de angst van de levensbedreigende situatie te verwerken. En voor wie ook mijn lievelingsboek: ‘Jonathan de zeemeeuw’ van Richard Bach heeft gelezen, betekent de meeuw ook het aangaan van een avontuur, het ontwikkelen van al je talenten en iedere keer weer de grens van je mogelijkheden opzoeken.

Symbolen

‘Een woord of een beeld is symbolisch als het meer laat doorschemeren dan de meest voor de hand liggende en directe betekenis. Het bezit een een ruimer ‘onbewust ‘aspect dat nooit precies gedefinieerd of ten volle uitgelegd wordt.’
( C.G. Jung, De mens en zijn Symbolen)

In dit voorbeeld werkt het zien van de meeuw direct op het gevoel. Een gevoel van vrijheid wat ze meteen onder woorden kon brengen. ‘Ik ben weer vrij’. Over de betekenis van die vier woorden kun je een boek vol schrijven, maar het is in dit geval niet nodig om deze woorden uit te leggen. Toen ik ze van haar hoorde, voelde ik zelf een grote vreugde in mij opwellen. Het is een gevoel en het zijn woorden met een grote diepgang en betekenis, die we cadeau krijgen uit ons onbewuste als reactie op het beeld.

De kracht van symbolen

Symbolen zijn belangrijk voor ons omdat ze ons raken daar waar woorden tekort schieten. Symbolen zitten in ons.
Zoals bijvoorbeeld: • Onze dromen onthullen zich in symbolische beelden. • De gouden ring aan je vinger is een symbool van trouw en verbinding. • Het logo van je bedrijf waar in een klein beeld een betekenis wordt gegeven • Kleuren • De rust en romantiek die uitgaat van de ondergaande zon • Kunstwerken.

Er zijn veel voorbeelden te noemen van symbolen die belangrijk voor ons zijn. Ze geven betekenis aan ons leven. Ze onthullen een diepere laag in ons bewustzijn. Ze maken verbinding met ons gevoel en met onze intuïtie. Ze geven ons belangrijke boodschappen, die de ratio niet kan bedenken. In onze tijd die voornamelijk geregeerd wordt door de rede, pleit ik voor een bewust gebruik van beelden en symbolen, waardoor de diepere betekenis via het gevoel bij ons binnenkomt.

Woorden

Woorden zijn natuurlijk ook symbolen, ook al beseffen we dat vaak niet meer. Vele dagelijkse woorden resoneren met een gevoel en een innerlijke beweging.
Het woord ‘doel’ zet onze wilskracht, een duwkracht en een frons in werking, het geeft een gevoel van moeite, we moeten er hard voor werken. Terwijl de woorden ‘droom’ en ‘verlangen’ meteen een gevoel van vreugde, verwachting en openheid teweeg brengen. Ze motiveren ons veel meer en we zeggen gemakkelijker ‘JA’. Als we woorden als symbolen met een diepere betekenis gaan zien en woorden gebruiken die resoneren met een gevoel, dan kun je jezelf en anderen, zoals met presentaties, motiveren en aanraken.

Verhalen en talking sticks

Verhalen en talking sticks zitten ook vol met symbolen. Het zijn symbolen, die een diepe indruk achterlaten en nieuwe nog ongekende krachten en gevoelens opwekken. Een talking stick in je hand geeft houvast en de symbolen en kleuren raken je bewust of onbewust, zoals de meeuw een gevoel van vrijheid gaf. Iedereen die een talking stick vasthoudt speelt vanzelf met de attributen die er aan aan vast zitten. Iemand streelt de veren, een andere voelt het gladde, krachtige hout, of luistert naar het gerinkel van de kralen. Dat gebeurt allemaal intuïtief. Soms heeft iemand helemaal niet in de gaten dat hij het bont aan het aaien is terwijl hij vertelt. Maar de luisteraars horen plots een warme, zachte stem. Op die manier raakt een verhaal, verteld met de talking stick, een diepere laag in ons aan en creëert verbinding met ons hart, met wie we werkelijk zijn.

‘Toen ze uitgesproken was, stonden er tranen in haar ogen en in die van de luisteraars. We vertelden haar hoe prachtig haar verhaal was en hoe ze ons allemaal had ontroerd. ‘Ik had het heel anders opgeschreven’, zei ze. ‘Het kwam door de talking stick dat het verhaal zich zo onthulde.’

Mythen

De mythe van de Griekse held Theseus vertelt over zijn reis naar vervulling en brengt beelden en gevoelens op gang die onuitwisbaar zijn. Theseus volgt zijn verlangen en kan daardoor de benodigde stappen zetten en moeilijkheden overwinnen.
Je kunt heel rationeel een stappenplan voor je project/leven/maken, maar dat refereert alleen aan doelen, discipline en wilskracht. Als je het verhaal van Theseus in gedachten houdt dan refereer je aan verlangen, passie, moed, geduld, doorzettingsvermogen, accepteren van tegenslagen, helpers, het verslaan van monsters. Het is de reis die iedereen aflegt. Ook hier is een stappenplan aanwezig, maar het is een stappenplan dat universeel is, dat bekend is in ons hart.
Het model dat ik zelf maakte op basis van de reis van de held, ‘Onderweg’, helpt je de noodzakelijke stappen op de reis naar vervulling te zetten. Stappen die natuurlijk aanvoelen, stappen die je vanuit je verlangen zet en daardoor blijven motiveren.

Tot slot

We leven in een tijd waarin het denken, de rede een hoogtepunt heeft bereikt. We zijn grotendeels afgesneden van zachtheid, intuïtie en de wijsheid van het hart. Velen zijn op zoek naar vervulling en heelheid. Dat kan alleen gevonden worden door te luisteren naar wat ons hart ons ingeeft. De ratio heeft daar geen antwoord op. Het is tijd voor een hechte samenwerking tussen deze twee .

Namasté
Karen de Vries

Workshop Talking stick maken
Training Van klacht naar kracht
Training Kernwaarden in praktijk gebracht

talking stick de meeuw

Vertel je verhaal

Vertel je verhaal

Video: Draadstaal – Snackbar – Je raadt nooit …
namaste


‘De talking stick verbindt en laat ons luisteren en spreken vanuit het hart.’

Meer informatie over de talking stick, de methode met de talking stick en kleurrijke talking sticks.
Karen geeft workshops aan teams om te leren werken met de talking stick.
Bijvoorbeeld om kernwaarden te implementeren of om het gezamenlijke draagvlak van teamdoelen te ontdekken.
Resultaat:
Iedereen heeft de gelegenheid om zijn eigen verhaal te vertellen.
Elk verhaal krijgt de aandacht die het verdient.
Ontdekkingen van persoonlijke waarden en talenten.
Vertrouwen, verbinding en actiebereidheid.

Mail Karen om een afspraak te maken