De hele mens in beeld

De hele mens in beeld

De hele olifant in beeld

De Parabel van de blinden en de olifant

Voorbij Ghor was een stad, wiens inwoners allemaal blind waren. Op een dag kwam er een koning met zijn hofhouding en zijn leger naar deze stad en zette daar zijn kamp op. Deze koning bezat een olifant, die hij gebruikte om ontzag af te dwingen bij de mensen. De mensen stonden te popelen om de olifant te zien en sommige blinden renden vooruit om te ontdekken wat het was. En omdat ze geen idee hadden van de vorm of het uiterlijk van de olifant, verzamelden ze informatie door een gedeelte ervan te betasten. Ieder van hen dacht dat hij iets begrepen had, omdat hij een gedeelte op de tast onderzocht had.
Toen ze met het nieuws terugkwamen bij hun stadsgenoten, werden ze onmiddellijk omringd door mensen die nauwelijks konden wachten om van hen – die het zelf verkeerd begrepen hadden – te horen wat ze dachten dat de waarheid was. Ze stelden vragen over de vorm en het uiterlijk van de olifant en ze luisterden naar wat hun daarover werd verteld. De man die het oor had aangeraakt, werd gevraagd om de aard van de olifant te beschrijven en hij zei: ‘Het is een groot, ruw ding, zo groot als een tapijt.’ Degene die de slurf had aangeraakt zei: ‘Ik weet wat het is. Het is een rechte en holle pijp, vreselijk en vernietigend.’ Degene die de poot had onderzocht zei: ‘Het is krachtig en stevig , zoals een pilaar.’ 

De hele olifant in beeldIeder van hen had op de tast een gedeelte van de olifant onderzocht. Maar geen van hen had daarvoor een juist beeld van het gehele lichaam gekregen. In plaats daarvan vormden ze allemaal hun eigen beeld van het geheel, maar die voorstellingen waren niet juist.

Bekend Soefiverhaal uit de 12e eeuw.
Bron: De hele olifant in beeld van Marja de Vries

Dit verhaal is een metafoor voor veel verschillende situaties zoals de individuele mens, het gezin, de maatschappij, een team, een organisatie, het leven zelf. Eigenlijk hebben we nooit zicht op de gehele waarheid. Telkens weer worden we uitgedaagd om verder te zoeken, of om ‘JA’ te zeggen tegen nieuwe avonturen die ons meer heel maken. Dit verhaal is misschien wel het verhaal van het leven, de ontdekkingsreis naar heelheid. En als we de gehele olifant in beeld krijgen, dan verdrijft hij ook alle draken op ons pad, die we alsmaar aan het bevechten waren.

De gehele mens in beeld

Net zo min als het voor de blinden mogelijk was om de hele olifant in beeld te krijgen, zo hebben wij ook niet ons volledige potentieel in beeld. Al onze gouden zaden onthullen zich stap voor stap gedurende ons leven. Wie wij als mens zijn en welke talenten we allemaal in ons meedragen, ontdekken we in de verschillende levensfasen en de paden en zijpaden die we bewandelen.
En dan ineens is er die dringende oproep tot avontuur, dat we willen weten wat er nog meer is, of ontdekken wat we hebben laten liggen in onszelf. We krijgen de puzzelstukjes aangereikt door ons innerlijk verlangen, teleurstellingen, door iets dat we lezen, door een film die ons raakt, of bijvoorbeeld door de kritische feedback van iemand anders. Er komen boodschappen naar ons toe die ons vertellen dat er iets in ons het licht wil zien. En dan… hoe ga je op zoek naar wat… eigenlijk. Soms dient het zich vanzelf aan en soms is er hulp van buiten nodig om klaarheid te krijgen in de verwarrende gevoelens.

Deze zomer zal ik in Epidavros een drietal dames begeleiden in het onthullen van hun talent en hun verlangens.
In het najaar zal ik in Nederland ook deze coachings voortzetten voor degenen die op zoek zijn naar hun unieke talent.
Voor FNV professionals zal ik een workshop talentontwikkeling geven op 5 november. ( hij staat nog niet op de site)

Ontdekking van een nieuw talent

Op een dag in januari 2011 snoeiden we onze olijfbomen in Epidavros, na de oogst van de olijven. Ik had een mooie tak in handen, die ik van de bast ontdeed en mee naar huis nam. Ik was gegrepen door de schoonheid van het hout en wilde er iets mee doen. Wat het zou gaan worden wist ik nog niet. ‘s Avonds beschilderde ik de stok en zo onthulde zich mijn eerste talking stick. Ik had het nooit bedacht, hij was er ineens. Sindsdien maak ik talking sticks in opdracht, help anderen om talking sticks te maken en laat teams hun verhalen aan elkaar vertellen met behulp van de talking stick en storytelling om verbinding en verdieping te creëren. Ik volgde al spelend met het hout en de verf mijn nieuwsgierigheid. Daardoor ontstond er een nieuw pad in mijn leven dat mij en vele anderen vervulling brengt.

Workshop talking stick maken

Op 1 november 2014 is er weer de gelegenheid om je persoonlijke talking stick te maken.
Vaak krijg ik opdrachten om een talking stick voor iemand te maken, die zegt niet creatief te zijn. Ik geloof dat iedereen creatief is. Alleen is dat talent misschien nog niet ontdekt. Daarom stimuleer ik de ander dan om haar talking stick zelf te komen maken. Ik help daarbij en zo blijkt telkens weer dat creativiteit niet ver weg verstopt is. Ze dient zich meteen aan zodra je maar durft te beginnen.
Workshop talking stick maken.

Het hele team in beeld

Als ik met de talking stick werk in teams en ze hun verhalen laat vertellen, verwondert het me keer op keer weer hoe weinig de teamleden van elkaar weten. Onthullen van wie je bent en waar je voor staat is niet gebruikelijk in organisaties. Natuurlijk is het begrijpelijk dat je niet alles van elkaar weet. De keuze voor privacy is ook te verdedigen. Het gaat vooral om het delen van verhalen die het team kunnen versterken om samen hun verlangens in te willigen. Ook in organisaties zijn er veel blinde vlekken. Waar gaan we samen naar toe? Waarom doen we eigenlijk wat we doen? Als de één de slurf als uitgangspunt neemt en onderzoekt, maar de ander zich vasthoudt aan de standvastigheid van de poot, zonder dat je dat van elkaar weet of met elkaar verbindt, dan schiet je samen niet op. Laten we daarom meer verhalen met elkaar delen, verhalen over onze ervaringen en ontdekkingen en verhalen over onze drijfveren en verlangens. Dan krijg je de hele olifant in beeld.

Coaching ‘WHY’

Deze zomer zal ik in Epidavros de twee directeuren van een organisatie begeleiden om hun ‘Waarom’ te ontdekken. Met de ontdekking van waarom je doet wat je doet, weet je ook welke verhalen je wilt delen, welke richting je met je organisatie uitgaat, hoe je medewerkers motiveert enz. Het is een leidraad voor al je bedrijfsactiviteiten.
Deze coachings zal ik in het najaar uitbreiden met workshops in Nederland. Daarover meer in de nieuwsbrief van september.

Workshop ‘De impact van de talking stick’

Wil je leren hoe je met de talking stick kunt werken in teams en andere bijeenkomsten, of gezinssituaties, kom dan naar de workshop ‘De impact van de talking stick op 24 oktober in Utrecht. Dan ervaar je zelf wat de impact van de talking stick is. We zullen werken met cases uit de praktijk en samen ontdekken wat wel en wat niet werkt.

Accountmanagers onthullen met de talking stick

Dit voorjaar werkte ik een middag met een team accountmanagers, die de week daarna naar de beurs zouden gaan. De directeur, een echte relatieman, wilde graag een sterkere verbinding creëren in het team en vooral het thema ‘relaties‘ onderzoeken.  Eerst keken ze me wat vreemd aan en vonden het maar raar, zo’n stok, maar de enthousiaste directeur geloofde erin. Dat hielp. Al snel ontdooiden ze en vertelden kwetsbare, persoonlijke verhalen over hun ervaringen met hun zakenrelaties. Met hun persoonlijke verhalen over hoe de accountmanagers hun relaties beheren, ontstond er vertrouwen. Alle draken kwamen te voorschijn tegelijkertijd met de hulp die ze elkaar konden bieden. Ik gebruikte hun eigen talking stick, die ik voor ze gemaakt had en een storytellingmodel. In de eerste pauze onthulden ze enthousiast: ‘Wat is dit goed om te doen, dat moesten we vaker doen’. Ze waren allemaal geraakt en dat bracht een vreugdevolle energie tot leven. Ze steunden elkaar en voelden waardering voor elkaars talenten en moeilijkheden. Zo kregen we de hele olifant in beeld.
De middag was zeer verdiepend en verbindend voor hun onderlinge relaties en hun attitude naar hun zakenrelaties en vol vertrouwen gingen ze naar de beurs. Daar zocht ik ze op en zag al die stralende koppen die met veel plezier hun klanten hielpen. Stuk voor stuk omhelsden de mannen me. Er was warmte en aandacht in hun aanpak en die was voelbaar in de hele stand en ook ik werd er door geraakt.
… ik heb het mooiste werk van de wereld.

De talking stick onthult verhalen. Verhalen die we met elkaar delen worden werkelijkheid. Ze bestaan en kunnen daardoor vormgegeven worden met hulp van anderen.

De olifant is de wegberijder in de Afrikaanse betekenis. Hij maakt het pad vrij voor de volgers. Dus als we de hele olifant in beeld hebben, dan kan hij de weg voor ons vrij maken.

Masterclasses verhalen vertellen en storytelling in Nederland
Training Storytelling in Epidavros, Griekenland

(Deze tekst is ook verschenen in de nieuwsbrief van juli 2014)

De kracht van symbolen

De kracht van symbolen

symbolen

Het was een heel gewone dag en ze was met de auto op weg naar haar werk. Op de provinciale weg waar ze reed, had ze voorrang bij een kruising, maar de bestelbus die van rechts kwam, had haar die niet verleend.
Met een enorme klap boorde hij zich in haar rechterflank.
De auto vulde zich met rook en ze dacht :‘dit was het dan’.
Na twee dagen ziekenhuis, helemaal gezond verklaard, weliswaar met blauwe plekken, spierpijnen en een zeer angstige ervaring, wandelde ze allereerst langs het water. Ze voelde de wind en zag de wolken. Een witte meeuw vloog steeds om haar heen, naar een donkere wolk en weer terug. Het was alsof de vlucht van de meeuw haar vertelde dat alles in beweging is. Ze maakte een foto van de meeuw en stuurde die naar haar familie en vrienden. ‘Ik ben weer vrij’, schreef ze erbij.

Meeuw

Meeuwen zijn zoals alle vogels de boodschappers van de goden. Vogels worden als symbolen van de ziel beschouwd.
Een meeuw leeft op het land, de zee en in de lucht. Hij geeft de verbinding aan tussen deze drie werelden. Voor haar was de meeuw op dat moment een belangrijk symbool voor vrijheid, voor levensvreugde. Het zien van de meeuw helpt haar om de angst van de levensbedreigende situatie te verwerken. En voor wie ook mijn lievelingsboek: ‘Jonathan de zeemeeuw’ van Richard Bach heeft gelezen, betekent de meeuw ook het aangaan van een avontuur, het ontwikkelen van al je talenten en iedere keer weer de grens van je mogelijkheden opzoeken.

Symbolen

‘Een woord of een beeld is symbolisch als het meer laat doorschemeren dan de meest voor de hand liggende en directe betekenis. Het bezit een een ruimer ‘onbewust ‘aspect dat nooit precies gedefinieerd of ten volle uitgelegd wordt.’
( C.G. Jung, De mens en zijn Symbolen)

In dit voorbeeld werkt het zien van de meeuw direct op het gevoel. Een gevoel van vrijheid wat ze meteen onder woorden kon brengen. ‘Ik ben weer vrij’. Over de betekenis van die vier woorden kun je een boek vol schrijven, maar het is in dit geval niet nodig om deze woorden uit te leggen. Toen ik ze van haar hoorde, voelde ik zelf een grote vreugde in mij opwellen. Het is een gevoel en het zijn woorden met een grote diepgang en betekenis, die we cadeau krijgen uit ons onbewuste als reactie op het beeld.

De kracht van symbolen

Symbolen zijn belangrijk voor ons omdat ze ons raken daar waar woorden tekort schieten. Symbolen zitten in ons.
Zoals bijvoorbeeld: • Onze dromen onthullen zich in symbolische beelden. • De gouden ring aan je vinger is een symbool van trouw en verbinding. • Het logo van je bedrijf waar in een klein beeld een betekenis wordt gegeven • Kleuren • De rust en romantiek die uitgaat van de ondergaande zon • Kunstwerken.

Er zijn veel voorbeelden te noemen van symbolen die belangrijk voor ons zijn. Ze geven betekenis aan ons leven. Ze onthullen een diepere laag in ons bewustzijn. Ze maken verbinding met ons gevoel en met onze intuïtie. Ze geven ons belangrijke boodschappen, die de ratio niet kan bedenken. In onze tijd die voornamelijk geregeerd wordt door de rede, pleit ik voor een bewust gebruik van beelden en symbolen, waardoor de diepere betekenis via het gevoel bij ons binnenkomt.

Woorden

Woorden zijn natuurlijk ook symbolen, ook al beseffen we dat vaak niet meer. Vele dagelijkse woorden resoneren met een gevoel en een innerlijke beweging.
Het woord ‘doel’ zet onze wilskracht, een duwkracht en een frons in werking, het geeft een gevoel van moeite, we moeten er hard voor werken. Terwijl de woorden ‘droom’ en ‘verlangen’ meteen een gevoel van vreugde, verwachting en openheid teweeg brengen. Ze motiveren ons veel meer en we zeggen gemakkelijker ‘JA’. Als we woorden als symbolen met een diepere betekenis gaan zien en woorden gebruiken die resoneren met een gevoel, dan kun je jezelf en anderen, zoals met presentaties, motiveren en aanraken.

Verhalen en talking sticks

Verhalen en talking sticks zitten ook vol met symbolen. Het zijn symbolen, die een diepe indruk achterlaten en nieuwe nog ongekende krachten en gevoelens opwekken. Een talking stick in je hand geeft houvast en de symbolen en kleuren raken je bewust of onbewust, zoals de meeuw een gevoel van vrijheid gaf. Iedereen die een talking stick vasthoudt speelt vanzelf met de attributen die er aan aan vast zitten. Iemand streelt de veren, een andere voelt het gladde, krachtige hout, of luistert naar het gerinkel van de kralen. Dat gebeurt allemaal intuïtief. Soms heeft iemand helemaal niet in de gaten dat hij het bont aan het aaien is terwijl hij vertelt. Maar de luisteraars horen plots een warme, zachte stem. Op die manier raakt een verhaal, verteld met de talking stick, een diepere laag in ons aan en creëert verbinding met ons hart, met wie we werkelijk zijn.

‘Toen ze uitgesproken was, stonden er tranen in haar ogen en in die van de luisteraars. We vertelden haar hoe prachtig haar verhaal was en hoe ze ons allemaal had ontroerd. ‘Ik had het heel anders opgeschreven’, zei ze. ‘Het kwam door de talking stick dat het verhaal zich zo onthulde.’

Mythen

De mythe van de Griekse held Theseus vertelt over zijn reis naar vervulling en brengt beelden en gevoelens op gang die onuitwisbaar zijn. Theseus volgt zijn verlangen en kan daardoor de benodigde stappen zetten en moeilijkheden overwinnen.
Je kunt heel rationeel een stappenplan voor je project/leven/maken, maar dat refereert alleen aan doelen, discipline en wilskracht. Als je het verhaal van Theseus in gedachten houdt dan refereer je aan verlangen, passie, moed, geduld, doorzettingsvermogen, accepteren van tegenslagen, helpers, het verslaan van monsters. Het is de reis die iedereen aflegt. Ook hier is een stappenplan aanwezig, maar het is een stappenplan dat universeel is, dat bekend is in ons hart.
Het model dat ik zelf maakte op basis van de reis van de held, ‘Onderweg’, helpt je de noodzakelijke stappen op de reis naar vervulling te zetten. Stappen die natuurlijk aanvoelen, stappen die je vanuit je verlangen zet en daardoor blijven motiveren.

Tot slot

We leven in een tijd waarin het denken, de rede een hoogtepunt heeft bereikt. We zijn grotendeels afgesneden van zachtheid, intuïtie en de wijsheid van het hart. Velen zijn op zoek naar vervulling en heelheid. Dat kan alleen gevonden worden door te luisteren naar wat ons hart ons ingeeft. De ratio heeft daar geen antwoord op. Het is tijd voor een hechte samenwerking tussen deze twee .

Namasté
Karen de Vries

Workshop Talking stick maken
Training Van klacht naar kracht
Training Kernwaarden in praktijk gebracht

talking stick de meeuw

Een antenne voor het hart

Een antenne voor het hart


Ademloos luisterden we naar haar verhaal waarin ze ons haar geheime verlangen vertelde om te schilderen. Ze durfde het zelf nauwelijks te erkennen. Met haar handen geklemd om de talking stick, werd haar verhaal steeds beeldender en gepassioneerder.
Alle beren op de weg kwamen langs: misschien kon ze het wel niet, ze had er geen tijd voor, zou ze het wel volhouden? Maar ook vertelde ze dat schilderen haar vrijheid, creativiteit en plezier op zou opleveren en dat zij en haar gezin en ook haar werk daarvan zouden profiteren.
Ze bedacht de eerste stap om diezelfde avond met haar gezin te spreken over de tijd die ze graag wilde hebben om een schildercursus te gaan doen.
We waren er stil van en daarna vertelden we haar wat een prachtig verhaal ze had verteld en hoe haar verhaal ons geraakt had.
‘Ik ben zelf ook verrast’ zei ze. ‘Ik had een heel ander verhaal opgeschreven. Het kwam door de talking stick. Die inspireerde me om het zo te vertellen. Ik ben zelf ook geraakt door mijn eigen verhaal. Het kwam recht uit mijn hart.’

Dit gebeurde in een workshop die ik samen met Ehwaz gaf en waarin ik werkte met storytelling, het GROW model en de talking stick om verlangens werkelijkheid te laten worden.

(Deze talking stick is gemaakt door Pieter Pieters in één van mijn workshops. Hier lees je alles over de symboliek van deze stok)

Wil jij ook zelf aan de slag met de talking stick? Kom hem dan eerst maken in mijn workshops en ik help je op weg.
Of wil je met jouw team met storytelling en de talking stick werken. Neem dan contact op met Karen.

Word de held

Word de held

‘De held Theseus trok erop uit om de weg langs de kust van Troizen naar Athene te bevrijden van de talrijke rovers opdat toekomstige avonturiers veilig konden reizen.’

Een goed verhaal boeit, prikkelt en inspireert. Een goed verhaal kent ook altijd een held waarmee we ons kunnen identificeren, zodat we worden meegenomen naar de diepere, nog onbekende wereld in onszelf. Het raakt een gevoel, een emotie of een verlangen. Verhalen helpen ons om onze levensweg te ontdekken en vorm te geven. Word de held in je eigen verhaal. Alleen dan kun je de held worden in het verhaal van je bedrijf.

De held is in verhalen altijd op reis en leert ons dat we altijd in beweging zijn. Met de grote belofte van de toekomst voor ogen,….Lees verder op Roadmap2020

Of lees deze column in pdf, zoals hij in het boek staat: ‘Word de held’ in ‘Geef je organisatie toekomst’.

Wellicht zijn alle draken in ons leven uiteindelijk wel prinsessen, die er in angst en beven slechts naar haken ons eenmaal dapper en schoon te zien ontwaken. (Rainer Maria Rilke)

De mythe van Theseus, zijn eerste heldendaad.
Workshop verhalen vertellen.