Een groep communicatieadviseurs wachtten met spanning de avond af. Er zou een trainingsactrice komen en met haar konden ze hun gespreksvaardigheden oefenen.
Het fenomeen was hen volledig onbekend. De trainer had al een inventarisatie gemaakt van hun leerdoelen en lastige gesprekken. De zenuwen gierden, want, wat als je het fout doet? en iedereen kijkt naar je. Natuurlijk wisten ze ook wel dat het allemaal bedoeld was om te leren, maar toch….. de kriebels in de buik, rode vlekken in de nek, en dichtgeknepen kelen lieten zich niet leiden door verstandige gedachten.
Daar was ze. Ze zag er niet onaardig uit, ze lachte iedereen vriendelijk toe, ze sprak vriendelijk en ook zelfverzekerd. Niet iedereen zou aan de beurt komen, zei de trainer, vanwege de grote groep.
Hier en daar verdwenen de rode vlekken en tolden gedachten door het hoofd, hoe er onderuit te komen. Hoe tegenstrijdig, die emoties en dan toch verstandig zijn en gaan oefenen. Moed verzamelen dus.
De trainingsactrice stelde zich voor en vertelde over haar werkwijze. Dat ontlokte meteen al een lach. Gelukkig het mocht ook leuk zijn dus. Ze zou beginnen met 2 groepsoefeningen, de eerste over de eerste indruk en de tweede waarin ze stevig verankerd hun eigen kracht zouden voelen.
Opdracht 1: De hele groep ging naar de gang. Eén voor één kwamen ze weer binnen om een nieuwe directeur/manager/opdrachtgever (de actrice) te begroeten, zich voor te stellen en kort te vertellen wat ze voor haar konden betekenen. De actrice gaf na het spel één top en één tip aan iedereen.
Op de gang was het een gezellig gekakel. Hoe moeilijk kon het zijn om iemand alleen maar te begroeten? De spanning bedaarde. Toch kropen de zenuwen weer omhoog tijdens de lange weg van de deur naar de nieuwe manager. Opgelucht met een top en een tip namen de moedigen hun plaats weer in na de feedback.
Opdracht 2: De groep stond in een kring. Omdat één van de leerthema’s van deze groep was: Hoe kom ik krachtiger over?, deed de actrice een oefening met hen in stevig staan, ademhaling en stem vanuit de buikademhaling. Door de stem krachtig te gebruiken, door de humor en het plezier in de oefening verdween de spanning en voelden allen zich krachtig. De actrice was één van hen geworden. Ze waren samen aan het werk.
De rest van de avond is er veel geoefend met allerlei lastige gesprekken. Er was aandacht, concentratie, openheid, respect en plezier. Het thema: wel of niet oefenen bestond niet meer.
De actrice was ik en ik heb met heel veel plezier deze werkvorm in mogen zetten bij een training van Van der Hilst met Sarah en Nynke.
5 tips voor trainers om de angst voor een trainingsacteur weg te nemen.
Tip 1: Vraag de trainingsacteur een laagdrempelige groepsoefening te geven, waarin spanning kan afvloeien.
Tip 2: Zorg dat de eerst oefening beweeglijk is, zodat overtollige spanning afgevoerd kan worden.
Tip 3: Zorg dat iedereen in die eerste oefening een Top en een Tip krijgt, dat geeft een goed gevoel.
Tip 4: Zorg voor een lach, daarmee vloeit de spanning weg.
Tip 5: Geef de trainingsacteur de gelegenheid om echt contact met de deelnemers te maken.
Meer werkvormen
Meer contact- en kennismakingsoefeningen beschrijf ik in mijn nieuwe e-boekje Namasté .
De oefening in staan, ademhaling en stem beschrijf ik niet omdat die oefening alleen met ervaring gedaan kan worden.
Meer speelse werkvormen beschrijf ik in mijn blibliotheek.
55 energizers voor training en opleiding beschrijf ik in mijn e-boekje ‘Het vuur in jou’
Veel plezier in je training met de trainingsacteur en speelse werkvormen.
55 energizers
‘Beweging is de ziel van alle dingen’
Rodin
‘Het vuur in jou’
Een e-boekje met 55 energizers voor opleiding en training.
22 energizers voor groepen tot ongeveer 20 deelnemers.
11 energizers voor grote groepen
11 heel snelle energizers
11 energizers met acteur
Waarom energizers?
Energie is datgene waarvan we leven. Energie is trilling, dus beweging.
Lucht, voedsel en warmte voor het lichaam, liefde voor de ziel en inspiratie voor de geest.
Het voelt fijn om energiek te zijn, om in beweging te zijn. Vooral om alles mee te laten bewegen: lichaam en geest.
In opleidingen en trainingen wordt de hele dag informatie verorberd, dat betekent dat vaak alleen het hoofd betrokken is bij het leren. De groep zit de hele dag binnen.
Creativiteit
Om creatief te zijn is beweging noodzakelijk. Op een speelse manier maak je het hoofd leeg en komt het lichaam in beweging.
Om met plezier te leren is energie nodig. Samen een spel doen en bewegen geeft plezier en de energie gaat vanzelf weer stromen en creativiteit ontstaat weer.
Daarna is het gemakkelijker om weer cognitieve lesstof tot je te nemen.
Samen spelen bevordert ook het vertrouwen in de groep. Leren gaat daardoor gemakkelijker.
Een energizer kun je op elk moment in een training gebruiken. Als je merkt dat de energie afneemt, dat deelnemers afgeleid zijn, vol zitten. Vaak is er een energiedip na de lunch. Dan is het heel effectief om een energizer te doen. Pas dan wel op met sterk fysieke oefeningen, waar op dat moment niet iedere maag blij mee is.
Nevendoelen
Vele energizers hebben ook een nevendoel.
* Stimuleren van creativiteit * Samenwerken * Observeren * Luisteren * Contact maken *
* Bewegen * Reageren * Uit de comfortzone stappen * Verhogen van de bewustwording * Inleven
Afhankelijk van het doel van de training en de keuze van de energize, kan de trainer zich ook richten op de nevendoelen.
Gebruiker
Trainster Sarah Munoz met wie ik regelmatig samenwerk schreef het volgende over het gebruik van de energizers.
Als trainer en mentor ben ik voortdurend bezig met beweging, vernieuwing in mijn trainings- en lesprogramma’s en inspelen op wat er speelt in de groep. Bovendien wil ik steeds opnieuw geïnspireerd worden en nieuwe elementen inbrengen die cursisten verrassen. In mijn voorbereiding van een programma voor een training of lesdag zijn de 55 energizers van Karen de Vries vaste kost voor mij. Ik gebruik de energizers als start, break of afsluiting van de dag. Het boekje biedt speelse werkvormen en werkvormen waar een duidelijk leermoment in zit. Het is gemakkelijk te gebruiken en meestal heb ik binnen een kwartier een aantal leuke energizers eruit gepikt die goed beschreven staan en gemakkelijk in te zetten zijn. Ik gebruik het boekje ook vaak als inspiratie. Mijn eigen werkvormen of cases voeg ik samen met elementen van werkvormen uit het boekje. Zo ontstaan er nieuwe en creatieve werkvormen die mijn programma net even anders maken.
Dus ben je trainer of docent, dan is dit een handig boekje dat je snel kan inspireren om net even iets extra’s aan je programma toe te voegen.
Sarah Munoz Trainer bij van der Hilst communicatie
Bestellen
Het e-boekje kun je bestellen: E-boekje ‘Het vuur in jou’ met 55 energizers . Het kost € 15,00 en je kunt meteen met Ideal betalen.
Meer energizers beschrijf ik in mijn bibliotheek met speelse werkvormen.
Leren met energie en plezier, dat is het doel van alle oefeningen
Bewaren
Bewaren
Welk effect heeft oefenen met een trainingsacteur?
Christine vertelt.
“Wij hadden een training ,waarbij Karen ons ondersteunde met oefenen in persoonlijke effectiviteit. Ik vroeg een verrassings-situatie.
Karen vroeg aan mijn collega’s in welke situatie en met welk gedrag, mijn allergie om met de emoties van de ander om te gaan, speelt.
Mijn allergie is: mensen die niet to-the-point zijn, die hun emoties zwaar mee laten wegen in hun beslissingen en gedrag. Ik leer er natuurlijk wel mee omgaan, maar ik vind het lastig, ik ben namelijk vooral doelgericht, zakelijk en rationeel in mijn werk.
De situatie die Karen speelde was, dat één van mijn collega’s, zwaar overstuur was, omdat hij iets verkeerd had gedaan, bij mij binnenkomt en aandacht wilde voor een probleem.
Door mijn rationele benadering om te kijken ‘wat er werkelijk aan de hand is, en hoe we dat op kunnen lossen’ blijft bij hem de emotie opspelen.
Als ik denk, ‘nu heb ik hem doelgericht’, komt opeens die emotie weer als een duveltje uit het doosje op tafel en heb ik het gevoel dat ik weer opnieuw kan beginnen. Dat speelde Karen ontzettend goed. Ik reageerde zoals ik altijd reageer. Ik liep op een gegeven moment dan ook vast.
Toen we de rollen omdraaiden en ik het gedrag van mijn collega speelde, zag ik dat Karen eerst duidelijk contact maakte met de emotie.
Ook vertelde Karen hoe ik aan haar kon zien of ze nog geëmotioneerd was (geen oogcontact bijv.) en sowieso niet in staat om naar mij te luisteren.
Dat was eigenlijk de belangrijkste les voor mij. De emotie niet negeren, maar er mee omgaan, om dan later, als het contact er wel is en de emotie erkend is, weer rationeel tot oplossingen te komen.
Als je ziet dat het contact weer verdwijnt, is het van belang om hem weer ‘terug te brengen’ door weer te benoemen wat ik zag gebeuren, zodat hij zich meer erkend voelt en daardoor weer contact maakt en me weer aankijkt.
Overall ervoer ik het ook als een opdracht aan mij, om mensen te helpen, door in gesprek te komen in zo’n situatie. Eigenlijk regisseer ik daarmee het gesprek zodat de ander rustiger wordt en we er samen prettiger uitkomen.
Dat is nogal wat, want voorheen dacht ik in dat soort situaties bijna alleen ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’, en verzette me tegen die emoties. Voorheen ging ik de ander vooral uit de weg, tenzij het zakelijk bleef.
Nu durf ik de emoties aan te gaan en daardoor gaan we veel relaxter met elkaar om.
Ik ben er echt blij mee, want mijn streven is wel om goede verhoudingen op de werkvloer te hebben.”
Christine Mallon
Coördinator Onderzoek, Communicatie en werk in de Wereld
Het Apostolisch Genootschap
Sparren met een trainingsactrice heeft effect.
Het heeft zin, zoals Christine hierboven in haar verhaal beschrijft: “Zelf ervaren en oefenen met ander gedrag.”
Met Christine heb ik een half uur gewerkt en de uitwerking op haarzelf en haar collega’s was vol ontdekkingen, zowel relationeel als professioneel. Als de motivatie er is, is het alleen nog een kwestie van de ogen openen en vaardigheden aanboren.
In de bovenstaande case heeft Christine haar ogen geopend en haar empathische vaardigheden ingezet.
Iedereen kent wel situaties waarin je je kunt verplaatsen in de gevoelens van de ander, of als iemand inlevingsvermogen toont voor jouw situatie. Als daarbij de structuur van het gesprek helder wordt, is het niet zo moeilijk meer om met emoties in een gesprek om te gaan.
In de oefening met Christine speelde allergie en weerstand een kleine rol. Zij had dat snel overwonnen, omdat de oefening een hoger doel diende: nl. “Goede verhoudingen op de werkvloer”.
Weerstand en allergie heeft met jezelf te maken, je vindt ergens iets van, zoals Christine ook beschrijft als ze zegt: ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’.
Een oordeel, een opvatting kan een werkbare relatie ernstig in de weg zitten. Als je daar overheen kunt stappen en besluiten om samen te werken en aandacht voor elkaar te hebben is de opening geschapen om te leren hoe je dat doet!
* herkennen van de emotie
* erkennen van de emotie
* verkennen van de weerstand
* ruimte geven voor de gevoelens van de ander
* de regie en structuur van het gesprek behouden
* schakelen naar ratio
* samen naar oplossingen zoeken
En dat kun je oefenen met een trainingsacteur.
Het voorbeeld van Christine gaat over ‘omgaan met emoties’.
Er zijn veel onderwerpen, die effectief zijn om met een trainingsacteur te oefenen.
Ik noem er een paar: advies geven, slecht nieuws geven, assertiviteit, gelijkwaardigheid in een gesprek, feed-back geven, functioneringsgesprek, aanspreken op, enz.
Geef jezelf de kans en maak je werk leuker en effectiever. Open je ogen en oefen eens . Je zult zien dat jouw gesprek daarna veel makkelijker verloopt.
Deze oefening vond plaats in een training professionalisering van Cordes met Frank van der Endt.
“Sparren met acteur” kan in een training effectief zijn en ook apart, om alleen die lastige gesprekken te oefenen, als je al gewend bent aan deze vorm van leren.
Andere artikelen die je wellicht interessant vind:
Feed-back geven
Sparren met acteur
Blikopeners voor adviseurs
Oefening: Leren omgaan met weerstand: De oversteek
