Trainen met een trainingsacteur voor een goede generale repetitie
Oefenen met een trainingsacteur betekent dat je antwoord krijgt op de vraag: ‘Wat is het effect van mijn gedrag en mijn manier van communiceren?’ Je oefent met bestaand gedrag of met nieuw aangeleerd gedrag.
Trainer en trainingsacteur versterken elkaar
Trainingsacteur Henri Hartsuiker van www.henrihartsuiker.nl en trainer Richard S.T. de Vries van www.devries-adviesentraining.com werken regelmatig samen bij verschillende trainingen. Dit kan gaan om individuele communicatie- en sollicitatietrainingen tot groepstrainingen Klantgericht Werken.
Inzet van de trainer
De trainer gaat met de deelnemers in op theoretische achtergronden vertaald naar de werksituatie van de deelnemers. Er is niets praktischer dan een goede theorie.
Inzet van de trainingsacteur
De kracht van de inzet van een trainingsacteur is dat hij deskundig is in het neerzetten van allerlei soorten en vormen van communicatie en gedrag. De deelnemer ziet zichzelf, bij het gebruik maken van videobeelden, in woord, beeld en gebaar terug. Op basis van aandachtspunten van de trainer en trainingsacteur levert dit een goede generale repetitie op.
Geen GTST maar net zo echt als het leven zelf Velen gaan uit van de veronderstelling dat het oefenen met een trainingsacteur ‘een toneelstukje aan het opvoeren’ is. Ons uitgangspunt is dat het oefenen met een trainingsacteur geen toneelstukje en geen rollenspel is. De deelnemer aan een training die oefent heeft namelijk geen rol. Hij of zij is zichzelf. De trainingsacteur heeft evenmin een rol. Hij zet op aanwijzing van de trainer een bepaald soort gedrag of specifieke vorm van verbale of non-verbale communicatie neer.
Realistisch nabootsen van de werksituatie
We noemen dat ook wel een gesprekssimulatie. Een simulatie die te allen tijde:
– grote overeenkomsten heeft met de werksituatie van de deelnemer
– de deelnemer alle gelegenheid geeft volop te oefenen aan zijn aandachtspunten
– in een veilige leeromgeving plaatsvindt. De deelnemer, de trainer of trainingsacteur kan een time-out geven waarbij een gesprekssimulatie tijdelijk stil wordt gezet.
Interactieve feedback. Persoonlijke aandachtspunten. Vandaag gehoord, morgen toepassen
Na afloop van een gesprekssimulatie kan de deelnemer even stoom afblazen. Daarna geven zowel de trainingsacteur als de trainer feedback. De trainingsacteur geeft aan wat hij gevoeld heeft en welk gevolg dat had met betrekking tot zijn reactie. De trainingsacteur en de trainer gaan in gesprek met de deelnemer over de feedback. We noemen dat ‘interactieve feedback’. Feedback heeft pas écht effect, zo is onze ervaring, als het herkend wordt door degene die oefent. Feedback met respect voor de deelnemer waarbij persoonlijke aandachtspunten centraal staan.
‘Een uitstekende samenwerking met een trainer is essentieel’
Trainingsacteur Henri Hartsuiker vertelt in onderstaande bedrijfsfilmover de meerwaarde van de samenwerking tussen trainingsacteur en trainer.
Dank aan Richard en Henri, dat ik dit bericht mag delen.
Ik deel hun visie en werk ook op de manier die Henri aangeeft.
Een e-boekje met 55 energizers voor opleiding en training.
22 energizers voor groepen tot ongeveer 20 deelnemers.
11 energizers voor grote groepen
11 heel snelle energizers
11 energizers met acteur
Waarom energizers?
Energie is datgene waarvan we leven. Energie is trilling, dus beweging.
Lucht, voedsel en warmte voor het lichaam, liefde voor de ziel en inspiratie voor de geest.
Het voelt fijn om energiek te zijn, om in beweging te zijn. Vooral om alles mee te laten bewegen: lichaam en geest.
In opleidingen en trainingen wordt de hele dag informatie verorberd, dat betekent dat vaak alleen het hoofd betrokken is bij het leren. De groep zit de hele dag binnen.
Creativiteit
Om creatief te zijn is beweging noodzakelijk. Op een speelse manier maak je het hoofd leeg en komt het lichaam in beweging.
Om met plezier te leren is energie nodig. Samen een spel doen en bewegen geeft plezier en de energie gaat vanzelf weer stromen en creativiteit ontstaat weer.
Daarna is het gemakkelijker om weer cognitieve lesstof tot je te nemen.
Samen spelen bevordert ook het vertrouwen in de groep. Leren gaat daardoor gemakkelijker.
Een energizer kun je op elk moment in een training gebruiken. Als je merkt dat de energie afneemt, dat deelnemers afgeleid zijn, vol zitten. Vaak is er een energiedip na de lunch. Dan is het heel effectief om een energizer te doen. Pas dan wel op met sterk fysieke oefeningen, waar op dat moment niet iedere maag blij mee is.
Nevendoelen
Vele energizers hebben ook een nevendoel.
* Stimuleren van creativiteit * Samenwerken * Observeren * Luisteren * Contact maken *
* Bewegen * Reageren * Uit de comfortzone stappen * Verhogen van de bewustwording * Inleven
Afhankelijk van het doel van de training en de keuze van de energize, kan de trainer zich ook richten op de nevendoelen.
Gebruiker
Trainster Sarah Munoz met wie ik regelmatig samenwerk schreef het volgende over het gebruik van de energizers.
Als trainer en mentor ben ik voortdurend bezig met beweging, vernieuwing in mijn trainings- en lesprogramma’s en inspelen op wat er speelt in de groep. Bovendien wil ik steeds opnieuw geïnspireerd worden en nieuwe elementen inbrengen die cursisten verrassen. In mijn voorbereiding van een programma voor een training of lesdag zijn de 55 energizers van Karen de Vries vaste kost voor mij. Ik gebruik de energizers als start, break of afsluiting van de dag. Het boekje biedt speelse werkvormen en werkvormen waar een duidelijk leermoment in zit. Het is gemakkelijk te gebruiken en meestal heb ik binnen een kwartier een aantal leuke energizers eruit gepikt die goed beschreven staan en gemakkelijk in te zetten zijn. Ik gebruik het boekje ook vaak als inspiratie. Mijn eigen werkvormen of cases voeg ik samen met elementen van werkvormen uit het boekje. Zo ontstaan er nieuwe en creatieve werkvormen die mijn programma net even anders maken.
Dus ben je trainer of docent, dan is dit een handig boekje dat je snel kan inspireren om net even iets extra’s aan je programma toe te voegen. Sarah Munoz Trainer bij van der Hilst communicatie
Welk effect heeft oefenen met een trainingsacteur?
Christine vertelt.
“Wij hadden een training ,waarbij Karen ons ondersteunde met oefenen in persoonlijke effectiviteit. Ik vroeg een verrassings-situatie. Karen vroeg aan mijn collega’s in welke situatie en met welk gedrag, mijn allergie om met de emoties van de ander om te gaan, speelt. Mijn allergie is: mensen die niet to-the-point zijn, die hun emoties zwaar mee laten wegen in hun beslissingen en gedrag. Ik leer er natuurlijk wel mee omgaan, maar ik vind het lastig, ik ben namelijk vooral doelgericht, zakelijk en rationeel in mijn werk.
De situatie die Karen speelde was, dat één van mijn collega’s, zwaar overstuur was, omdat hij iets verkeerd had gedaan, bij mij binnenkomt en aandacht wilde voor een probleem. Door mijn rationele benadering om te kijken ‘wat er werkelijk aan de hand is, en hoe we dat op kunnen lossen’ blijft bij hem de emotie opspelen. Als ik denk, ‘nu heb ik hem doelgericht’, komt opeens die emotie weer als een duveltje uit het doosje op tafel en heb ik het gevoel dat ik weer opnieuw kan beginnen. Dat speelde Karen ontzettend goed. Ik reageerde zoals ik altijd reageer. Ik liep op een gegeven moment dan ook vast.
Toen we de rollen omdraaiden en ik het gedrag van mijn collega speelde, zag ik dat Karen eerst duidelijk contact maakte met de emotie. Ook vertelde Karen hoe ik aan haar kon zien of ze nog geëmotioneerd was (geen oogcontact bijv.) en sowieso niet in staat om naar mij te luisteren. Dat was eigenlijk de belangrijkste les voor mij. De emotie niet negeren, maar er mee omgaan, om dan later, als het contact er wel is en de emotie erkend is, weer rationeel tot oplossingen te komen. Als je ziet dat het contact weer verdwijnt, is het van belang om hem weer ‘terug te brengen’ door weer te benoemen wat ik zag gebeuren, zodat hij zich meer erkend voelt en daardoor weer contact maakt en me weer aankijkt.
Overall ervoer ik het ook als een opdracht aan mij, om mensen te helpen, door in gesprek te komen in zo’n situatie. Eigenlijk regisseer ik daarmee het gesprek zodat de ander rustiger wordt en we er samen prettiger uitkomen. Dat is nogal wat, want voorheen dacht ik in dat soort situaties bijna alleen ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’, en verzette me tegen die emoties. Voorheen ging ik de ander vooral uit de weg, tenzij het zakelijk bleef. Nu durf ik de emoties aan te gaan en daardoor gaan we veel relaxter met elkaar om. Ik ben er echt blij mee, want mijn streven is wel om goede verhoudingen op de werkvloer te hebben.”
Christine Mallon
Coördinator Onderzoek, Communicatie en werk in de Wereld
Het Apostolisch Genootschap
Sparren met een trainingsactrice heeft effect.
Het heeft zin, zoals Christine hierboven in haar verhaal beschrijft: “Zelf ervaren en oefenen met ander gedrag.”
Met Christine heb ik een half uur gewerkt en de uitwerking op haarzelf en haar collega’s was vol ontdekkingen, zowel relationeel als professioneel. Als de motivatie er is, is het alleen nog een kwestie van de ogen openen en vaardigheden aanboren.
In de bovenstaande case heeft Christine haar ogen geopend en haar empathische vaardigheden ingezet.
Iedereen kent wel situaties waarin je je kunt verplaatsen in de gevoelens van de ander, of als iemand inlevingsvermogen toont voor jouw situatie. Als daarbij de structuur van het gesprek helder wordt, is het niet zo moeilijk meer om met emoties in een gesprek om te gaan.
In de oefening met Christine speelde allergie en weerstand een kleine rol. Zij had dat snel overwonnen, omdat de oefening een hoger doel diende: nl. “Goede verhoudingen op de werkvloer”.
Weerstand en allergie heeft met jezelf te maken, je vindt ergens iets van, zoals Christine ook beschrijft als ze zegt: ‘ja zielig voor je, maar we zijn hier om te werken’.
Een oordeel, een opvatting kan een werkbare relatie ernstig in de weg zitten. Als je daar overheen kunt stappen en besluiten om samen te werken en aandacht voor elkaar te hebben is de opening geschapen om te leren hoe je dat doet!
* herkennen van de emotie
* erkennen van de emotie
* verkennen van de weerstand
* ruimte geven voor de gevoelens van de ander
* de regie en structuur van het gesprek behouden
* schakelen naar ratio
* samen naar oplossingen zoeken
En dat kun je oefenen met een trainingsacteur.
Het voorbeeld van Christine gaat over ‘omgaan met emoties’.
Er zijn veel onderwerpen, die effectief zijn om met een trainingsacteur te oefenen.
Ik noem er een paar: advies geven, slecht nieuws geven, assertiviteit, gelijkwaardigheid in een gesprek, feed-back geven, functioneringsgesprek, aanspreken op, enz.
Geef jezelf de kans en maak je werk leuker en effectiever. Open je ogen en oefen eens . Je zult zien dat jouw gesprek daarna veel makkelijker verloopt.
Deze oefening vond plaats in een training professionalisering van Cordes met Frank van der Endt.
“Sparren met acteur” kan in een training effectief zijn en ook apart, om alleen die lastige gesprekken te oefenen, als je al gewend bent aan deze vorm van leren.
Ik zocht een parkeerplaats voor mijn fiets bij de drukbezochte supermarkt in de buurt. Bij het afstappen schoot een scheut pijn door mijn been. Ik had me verstapt. Ik hoor een vrouwenstem zeggen: ”Wat kijkt u boos’. Ik keek op en zag een vrouw op een fiets mijn richting uit manoeuvreren. Een beetje verdwaasd zei ik: ‘Oh, maar ik ben niet boos hoor’. ‘Maar u kijkt wel boos’, zei ze en reed weg.
Verbouwereerd bleef ik achter, keek haar na en zocht een plekje voor mijn fiets.
In de supermarkt dacht ik erover wat er nu precies gebeurde.
Een onbekende gaf mij feedback over mijn uitdrukking. Ik was even stil geslagen en snapte niet meteen wat er gebeurde. Tijdens het boodschappen doen werd het duidelijk en helder.
Deze vrouw had 4 belangrijke feedback regels niet in acht genomen.
1- De feedback was ongevraagd
2- Haar feedback was een invulling: boos, terwijl ik niet boos was.
3- Ze wachtte mijn reactie niet af
4- Het doel van de feedback was onduidelijk.
Feedback heeft altijd een doel.
Het doel is om de relatie of de samenwerking te verbeteren of te veranderen. Ik had geen relatie met deze onbekende en ik zal haar waarschijnlijk nooit meer zien. Wat beoogde zij met haar opmerking? Dat zal ik nooit weten. Ze liet me alleen in opperste verwarring achter.
Gevraagd of ongevraagd.
Feedback heeft alleen effect als de ander ermee instemt. De ander zegt dus: Ik wil ook graag onze relatie of samenwerking veranderen.
Samen
Met feedback neem je verantwoordelijkheid om iets te onthullen aan de ander. Met de bedoeling dat jullie er beiden beter van worden. Wegrijden betekent dat je geen verantwoordelijkheid neemt, maar je dropt een pakketje ergens, op goed geluk dat de ander er dat mee doet wat jij beoogde. Dat gebeurt natuurlijk nooit. Want de bedoeling en de zin is volkomen onduidelijk.
Invullen
Pas op met invullen voor de ander. Ik was niet boos, maar ik had me pijn gedaan. Dat is iets heel anders. Dat mijn gezicht iets liet zien wat voor haar op boosheid leek, kan ik me goed voorstellen.
Kijk of je invulling klopt. Geef de ander de gelegenheid om te reageren. Dan ben je samen constructief bezig.
Positief
Het wordt vaak vergeten, maar feedback is ook een compliment geven. En daar worden we allemaal blij van.
Wat had deze vrouw nu kunnen doen?
Afstappen van haar fiets. Tekst: ‘Mevrouw, ik zie op uw gezicht dat er iets is?’ Dan was ik verrast geweest en was er contact ontstaan. Dan had ik haar verteld dat ik me verstapt had en hadden we een klein gesprekje gehad en had ik haar bedankt voor haar aandacht. Dan had ik een leuke herinnering aan een aandachtig moment en aan een zorgzame vrouw.
Samengevat:
*Feedback is handig als je iets wilt bereiken samen met de ander.
*Feedback is nooit eenzijdig, je gaat een dialoog aan.
*Feedback geven kan eng zijn, omdat je bang bent voor de reactie van de ander. Doe je het evenwel zorgvuldig met aandacht en respect voor de ander en zijn je bedoelingen zuiver, dan kan het alleen maar verhelderend werken en kun je samen groeien, of een leuk moment hebben.
*Feedback is zo objectief mogelijk. Wees je bewust van jouw subjectieve gevoelens en gedachten.
Speelse werkvormen met feedback ‘ subassersief ‘.
Een hulpmiddeltje zijn de ‘feedbackregels’: Feedbackregels: ik-ik-jij
* Ik: ik zie, hoor, voel, merk dat….. en dan zo objectief mogelijk omschrijven.
* Ik: het effect op mij is dat……..
* Jij: vraag een reactie aan de ander. En/of: Jij kunt mij helpen door…..
Feedback geeft ruimte, opluchting en vertrouwen.
Heeft u feedback op de agenda staan voor uw organisatie?
Wilt u ook ruimte, opluchting en vertrouwen creëren?
Karen geeft samen met Mas Visscher (organisatieadviseur, trainer en coach), een interactief en creatief programma over feedback.
Heel geschikt voor een kick-off, opwarming of herinnering. Voor kleine en grote groepen, in de lunchpauze of bij de borrel.
Een follow-up in de vorm van een training of coaching geven wij ook met veel plezier.
Dus kom maar op, wij gaan ervoor!
Die Hollandse uitspraak appelleert aan stilstand. Niet bepaald bevordelijk voor creativiteit en groei.
Blijf vooral waar je bent. Blijf vooral binnen. Doe niks onverwachts, of geks, of nieuws. Dan weet je zeker dat jouw leven saai is, zonder avontuur, enthousiasme en vooruitgang.
Wie hier niet voor kiest begeeft zich op het pad van de oneindige mogelijkheden. Ontdek en bewonder de grootsheid van jezelf en de wereld.
Ik schreef een oefening: “gewoon gek”, die creativiteit stimuleert.
Je kunt de oefening alleen doen of met een groep. Je ontdekt meteen je eigen drempels en onzekerheden.
* ik doe wel heel gek
* als de buren me maar niet zien/horen
* moet je mij nu zien
Schakel de kritische stem (ouder) in jezelf uit en geniet. Luister naar het kind in jezelf, die vind het heerlijk om te bewegen en geluid te maken.
Als je door alle commentaar heen toch doorgaat zul je een immense vrijheid, speelsheid en geluk voelen.
Deze oefening inspireerde mij om mijn dagelijkse recht toe recht aan gezwommen baantjes in zee te vervangen door “waterdansen”.
Mijn hele lichaam beweegt, het weet precies waar het zin in heeft. Het geeft zo’n plezier. Mijn hele wezen voelt de vrijheid in het water.
Mijn kind is blij en ik beweeg meer spieren dan met de gebruikelijke baantjes. Mijn lichaam wil bewegen, het vraagt erom.
Doe maar gek, dan voel je de vrijheid van je bestaan.
Doe maar gek, dan doe je nog niet gek genoeg
Doe maar gek, dan doe je al gewoon genoeg.
( deze tekst schreef ik op 27 augustus in de lege ruimtes van een bankfolder toen ik een half uur bij de bank in Ligourio moest wachten)
Vrijheid en inspiratie liggen overal te wachten.
Andere gerelateerde artikelen: Silly walks
en Speelse werkvormen. Waarom eigenlijk?
