Een goed verhaal boeit, prikkelt en inspireert. Als je geraakt wordt door een verhaal, is de impact groot. Je herinnert je het verhaal later nog, het heeft iets in je wakker gemaakt, iets van jou geopenbaard. Iedereen luistert graag naar een goed verhaal. Een verhaal kun je meebeleven omdat het een beeld is. Het prikkelt de fantasie, het beeldend vermogen. Het verhaal is een metafoor. Een verhaal raakt iets van de diepere, nog onbekende wereld in ons. Het raakt een gevoel, een emotie, een verlangen, een levensreis, spirituele krachten. Verhalen raken het hart, openen het hart en geven op die manier inzicht in wat verborgen leek en zich nu kan openbaren.
Verhalen helpen ons om onze levensweg te ontdekken en te volgen.
Onze wereld luistert te weinig naar verhalen. We denken in concepten, in doelen, in macht en geld. We zijn afgesneden van het hart. Verhalen brengen de connectie met het hart en de ziel terug.
In deze tijd waarin iedereen gegrepen is door crisis, oorlog, maar ook bevrijding van dictators, is de zoektocht terug naar het hart van wezenlijk belang. De afgescheidenheid van het hart brengt chaos en verwarring. Verhalen helpen om weer een heel mens te worden, om te voelen dat het leven een persoonlijke reis is, die verbinding heeft met andere reizen. Van verhalen leren we dat we in verbinding staan met alles wat is.
Er zijn zoveel verschillende verhalen, persoonlijke verhalen, volksverhalen, dierenverhalen, natuurverhalen, sprookjes, sagen, legenden, mythen.
Joseph Campbell zegt over mythen. ‘De mythe is een metafoor. De voorstellingswereld van de mythologie is een symbool voor de spirituele krachten binnen in ons; als hij wordt uitgelegd als zou hij betrekking hebben op historische of natuurlijke gebeurtenissen, waarvan de wetenschap aantoont dat ze niet plaats gevonden kunnen hebben, ben je op de verkeerde weg.
Mythen zijn niet afkomstig uit een systeem van concepten; ze zijn afkomstig uit een systeem van leven; ze komen uit een dieper centrum. Mythen komen van waar het hart zetelt en waar de ervaring is, ook al vraagt het verstand zich af waarom mensen die dingen geloven. Mythen verwijzen niet naar de feiten; mythen verwijzen voorbij de feiten naar iets dat de feiten bezield. In wezen zijn mythologieën enorme gedichten die vertolkingen zijn van inzichten en enigszins een idee geven van de pracht, het mirakel en het wonder van leven.’
Verhalen vertellen of voorlezen
In een training of andere lessituatie kun je een verhaal als metafoor gebruiken.
Open met een verhaal. Je kunt het vertellen of voorlezen. Vertel het beeldend, met beweging en emoties. De luisteraars zullen met je mee ademen.
Jouw verhaal is een krachtig middel om de persoonlijke verhalen van de cursisten te openen. Jouw verhaal zal hun harten openen. Zorg dat ze in die modus blijven, door ze meteen zelf te laten vertellen of hun associaties te laten opschrijven of te tekenen. Voor je het weet sluit iedereen zijn gevoel weer en gaan ze over tot de orde van de dag en heeft het verhaal haar impact misgelopen.
Een verhaal is een krachtig middel om het hart te openen.
Vertellen met de talking stick
Om de magische sfeer van het verhaal te behouden kun je gebruik maken van de praatstok (talking stick).
Vraag iedereen om meteen na het verhaal enkele associaties met een persoonlijk verhaal op te schrijven of te tekenen. Kleurpotloden helpen om beeldend, associatief en kleurrijk te blijven. Kleurpotloden maken verbinding met de creatieve eigenheid van het kind in ons, onze rechterhersenhelft. Een pen maakt verbinding met de linkerhersenhelft, ons denken, verantwoordelijkheid. Dat wil je niet.
Daarna mag iedereen zijn eigen verhaal vertellen, zonder onderbrekingen en vragen van anderen. Geef de verteller een kleurrijke, beeldende talking stick in handen. Dat houdt de magie en de aandacht vast. Als de verteller uitgesproken is, neemt iemand anders de talking stick over en vertelt zijn eigen verhaal.
Pas na alle verhalen volgt een samenvatting, nabespreking of conclusie, zodat iedereen tijdens de vertelronde in contact met het hart blijft.
Een verhaal onthult de mysteries van het leven.
Verhalen kun je vinden op deze website onder het kopje: Verhalen
Een website vol met volksverhalen: Volksverhalen Almanak
De betekenis en het gebruik van de talking stick beschrijf ik op: Talking stick
Wil je jouw persoonlijke talking stick maken? Kom dan naar de workshop:Talking stick maken
Ter inspiratie: Het boek van Joseph Campbell: ‘Wat mythen ons vertellen’
Stephen Covey over de macht van de talking stick (praatstok)
‘De praatstok is het machtigste middel tot communicatie’
‘Spreken met de praatstok transformeert negatieve energie in creatieve energie’
‘Je kunt pas je eigen punt maken , als je het punt van de ander hebt begrepen’
‘Niemand mag spreken tot jij je begrepen voelt, dan geef je de stok door’
‘Als je inlevend en met begrip luistert, dan bevestig je de ander in zijn waarde en zijn potentieel’
Hij zegt dat je ieder voorwerp kunt gebruiken, zelfs een pen. Dat is waar. Ik heb echter wel gemerkt dat een voorwerp dat waarde en schoonheid schenkt het gesprek beïnvloed en schoonheid in het gesprek creëert
Jouw persoonlijke praatstok (talking stick)
Ik maak praatstokken van olijfhout met krachtige symbolen. De magie van een betekenisvolle, mooie praatstok dwingt aandacht en respect af.
In dit artikel lees je meer over de praatstok en hoe je hem nog meer betekenis kunt geven: Praatstok (talking stick)
Wil je jouw persoonlijke praatstok maken in een workshop? Dat kan op 29 oktober in Utrecht: Workshop praatstok maken
Mijn tweede e-boekje bevat 55 speelse werkvormen voor contact- en kennismaking voor training en opleiding.
Doel
Het doel van kennismaking en contact maken is om vertrouwen en veiligheid te creëren om samen te kunnen werken. Hoe meer we van iemand weten, hoe meer vertrouwen we kunnen hebben.
Contact maken is de basis van elke training en scholing. Om te kunnen leren is het belangrijk om veiligheid te voelen, zodat je uit de comfort-zone durft te stappen en jezelf blootgeeft.
Om contact te maken moet je iets over jezelf onthullen. Dat begint al bij het kennen van elkaars naam. Er zijn veilige onthullingen en gedurfde onthullingen. Naar gelang het niveau van de groep en de leerdoelen van de groep kan de trainer kiezen voor spelvormen die veilig tot zeer gedurfd zijn.
Inhoud
In dit boekje heb ik gekozen voor 4 categorieën.
– Kennismakingsoefeningen voor een eerste kennismaking, om iets te weten te komen over de ander.
– Contactoefeningen zijn vaak non-verbaal en zorgen voor een gevoelsmatig contact en stimuleren de non-verbale uitdrukkingskracht. Contact maken door elkaar te vertrouwen, door samen te lachen, door elkaar te helpen, door je in te leven in de ander, door samen iets te verzinnen.
– Verdiepende kennismaking vraagt van de deelnemers dat ze meer van zichzelf laten zien.
– Speelse kennismaking reikt theatrale spelvormen aan, waarin ook fantasie en durf gevraagd worden.
Spel
Veel werkvormen zijn speloefeningen. Door te spelen spreek je meer in jezelf aan dan alleen het denken. Het vraagt durf, fantasie, beweging, associaties, inleving en samenspel, die het contact maken enorm bevorderen.
Inleven in de ander betekent: luisteren naar de ander, een andere zienswijze respecteren, in elk geval je best doen om de ander te begrijpen. Het zijn vaak vergeten vaardigheden, die wel aangeleerd kunnen worden.
Met spel bevorder je een gevoel van vrijheid. Het gevoel geaccepteerd en gerespecteerd te worden, het gevoel serieus genomen te worden. In deze oefeningen worden ook geen spelaanwijzingen gegeven. Het is niet het doel om te leren toneelspelen. Spel is een middel om te durven jezelf van verschillende kanten te laten zien en fantasie en creativiteit, vaardigheden van de rechterhersenhelft te ontwikkelen.
Namasté
Namasté is een mooi woord dat ‘ja zeggen tegen de ander’ betekent.
Dit woord uit het Sanskriet betekent letterlijk: ‘ik buig voor jou’, in de betekenis van: ik respecteer jou, ik eer jou.
‘Ja’ zeggen is erkennen. Erkennen van jezelf en erkennen van de ander.
Als je ‘namasté’ zegt, erken je de ander volledig, voordat er oordelen komen over gedrag of meningen.
Zo erken je dat het wezen daar hetzelfde is als het wezen hier. Als je dit doet zal de ander op een diepere laag je woorden en je toon herkennen en het respect dat ervan uitgaat opmerken.
Door dit te doen bewerkstellig je ook in jezelf een verandering. Je hebt het besluit genomen om de mens achter de dagelijkse gedragingen te erkennen. Voor je kunt oordelen heb je de ander als mens geaccepteerd. Dat is het begin van contact maken.
Bestellen
Het e-boekje kun je bestellen via mijn website. Het kost € 15,00 en je kunt direct met Ideal betalen.
De link krijg je dan automatisch via een email. Veel plezier ermee.
Aanbieding Bestel de twee e-boekjes ‘Het vuur in jou’ met 55 energizers en ‘Namasté’ tegelijkertijd en je krijgt een fikse korting. Twee boekjes met 110 werkvormen voor € 25,00
Contact is het begin van vertrouwen, vriendschap en vrede
Paarse praatstok met een slang, schelpen, een veer en bloedrode uiteinden. Mijn eigen stok.
De praatstok (talking stick)
‘De talking stick verbindt, en laat ons luisteren en spreken vanuit het hart.’
De praatstok, (ook wel talking stick genoemd), wordt in de indiaanse cultuur gebruikt door de raadsleden om ‘het heilige standpunt’ te delen, waarbij de leden in een circel zitten, wat een gevoel van gelijkwaardigheid symboliseert.
Alleen degene die de praatstok vasthoudt mag spreken. Zo wordt de stok van de ene naar de andere spreker doorgegeven. De mening van de spreker wordt gerespecteerd, iedereen luistert, niemand onderbreekt, niemand spreekt voor zijn beurt. De spreker kan ook een antwoordveer geven aan degene van wie hij een antwoord wil. Indiaanse kinderen leren al heel jong, vanaf driejarige leeftijd, te luisteren. Het is een persoonlijke eer om iedereen zijn of haar verhaal toe te staan.
De praatstok kan gebruikt worden in vergaderingen, bij het vertellen van verhalen, een ceremonie, een groep waar belangrijke beslissingen genomen worden en in opleidingen en trainingen.
Ik maakte zelf voor het eerst gebruik van de praatstok, toen ik 28 leerlingen van de 4e en 5e klas van een gymnasium het verhaal van de Oresteia liet vertellen. De magie van de stok gaf rust en aandacht en zorgde er voor dat iedereen naar elkaar luisterde en elkaar aanvulde.
De praatstok herinnert ons eraan om de mening van ieder levend wezen te respecteren. Als we naar de wijsheid en lessen van anderen luisteren, kunnen we elkaar beter begrijpen en op een respectvolle manier met anderen omgaan.
Een praatstok is een persoonlijk attribuut. De kleuren en versieringen hebben een grote betekenis voor de eigenaar.
Het hout van mijn praatstokken heeft al een verhaal. Het verhaal van de olijf, de vredestak. Lees meer.
Daar voeg jij jouw persoonlijke symbolen aan toe.
Nieuwe site voor de talking sticks: talking-stick.nl
Workshop
Deze talking stick maakte ik in de serie vrij werk. Verkocht
Maak je eigen praatstok, van olijfhout dat ik van onze eigen olijfbomen in Epidavros heb meegebracht.
De kleuren en symbolen kun je zelf kiezen. Er is acrylverf, er is een houtbrander, er zijn schelpen en er zijn inspirerende voorbeelden van stokken en symbolen.
‘sMorgens beschilder je de stok en kun je er eventueel symbolen in branden. In de middag kun je je stok te versieren. Aan het eind van de middag zullen we de praatstokken op passende wijze inwijden.
Deze praatstok maakte ik in opdracht van Circel der Seizoenen met al haar kleuren en symbolen.
Een groep communicatieadviseurs wachtten met spanning de avond af. Er zou een trainingsactrice komen en met haar konden ze hun gespreksvaardigheden oefenen.
Het fenomeen was hen volledig onbekend. De trainer had al een inventarisatie gemaakt van hun leerdoelen en lastige gesprekken. De zenuwen gierden, want, wat als je het fout doet? en iedereen kijkt naar je. Natuurlijk wisten ze ook wel dat het allemaal bedoeld was om te leren, maar toch….. de kriebels in de buik, rode vlekken in de nek, en dichtgeknepen kelen lieten zich niet leiden door verstandige gedachten.
Daar was ze. Ze zag er niet onaardig uit, ze lachte iedereen vriendelijk toe, ze sprak vriendelijk en ook zelfverzekerd. Niet iedereen zou aan de beurt komen, zei de trainer, vanwege de grote groep.
Hier en daar verdwenen de rode vlekken en tolden gedachten door het hoofd, hoe er onderuit te komen. Hoe tegenstrijdig, die emoties en dan toch verstandig zijn en gaan oefenen. Moed verzamelen dus.
De trainingsactrice stelde zich voor en vertelde over haar werkwijze. Dat ontlokte meteen al een lach. Gelukkig het mocht ook leuk zijn dus. Ze zou beginnen met 2 groepsoefeningen, de eerste over de eerste indruk en de tweede waarin ze stevig verankerd hun eigen kracht zouden voelen.
Opdracht 1: De hele groep ging naar de gang. Eén voor één kwamen ze weer binnen om een nieuwe directeur/manager/opdrachtgever (de actrice) te begroeten, zich voor te stellen en kort te vertellen wat ze voor haar konden betekenen. De actrice gaf na het spel één top en één tip aan iedereen.
Op de gang was het een gezellig gekakel. Hoe moeilijk kon het zijn om iemand alleen maar te begroeten? De spanning bedaarde. Toch kropen de zenuwen weer omhoog tijdens de lange weg van de deur naar de nieuwe manager. Opgelucht met een top en een tip namen de moedigen hun plaats weer in na de feedback.
Opdracht 2: De groep stond in een kring. Omdat één van de leerthema’s van deze groep was: Hoe kom ik krachtiger over?, deed de actrice een oefening met hen in stevig staan, ademhaling en stem vanuit de buikademhaling. Door de stem krachtig te gebruiken, door de humor en het plezier in de oefening verdween de spanning en voelden allen zich krachtig. De actrice was één van hen geworden. Ze waren samen aan het werk.
De rest van de avond is er veel geoefend met allerlei lastige gesprekken. Er was aandacht, concentratie, openheid, respect en plezier. Het thema: wel of niet oefenen bestond niet meer.
De actrice was ik en ik heb met heel veel plezier deze werkvorm in mogen zetten bij een training van Van der Hilst met Sarah en Nynke.
5 tips voor trainers om de angst voor een trainingsacteur weg te nemen.
Tip 1: Vraag de trainingsacteur een laagdrempelige groepsoefening te geven, waarin spanning kan afvloeien.
Tip 2: Zorg dat de eerst oefening beweeglijk is, zodat overtollige spanning afgevoerd kan worden.
Tip 3: Zorg dat iedereen in die eerste oefening een Top en een Tip krijgt, dat geeft een goed gevoel.
Tip 4: Zorg voor een lach, daarmee vloeit de spanning weg.
Tip 5: Geef de trainingsacteur de gelegenheid om echt contact met de deelnemers te maken.
Meer werkvormen
Meer contact- en kennismakingsoefeningen beschrijf ik in mijn nieuwe e-boekje Namasté . De oefening in staan, ademhaling en stem beschrijf ik niet omdat die oefening alleen met ervaring gedaan kan worden.
Meer speelse werkvormen beschrijf ik in mijn blibliotheek.
55 energizers voor training en opleiding beschrijf ik in mijn e-boekje ‘Het vuur in jou’
Veel plezier in je training met de trainingsacteur en speelse werkvormen.
