Armoede of Rijkdom, werken of geld hebben? Is de god van het Kapitaal arm en de godin van de Armoede rijk?
Aristophanes schreef in 388 v. Chr.zijn laatste komedie “Ploutos” : de blinde godheid van het kapitaal/ de rijkdom. Ploutos werd ziende geboren en Zeus sloeg hem met blindheid omdat hij alleen edele en goede mensen gelukkig maakte met Rijkdom. In zijn blijspel “Ploutos” schildert Aristophanes de willekeur, waarmee de god zijn gaven uitdeelt.
Korte inhoud
De bejaarde hoofdpersoon van dit blijspel heet Chremylos. Hij heeft, samen met zij slaaf Karion, een bezoek gebracht aan het heiligdom van Delfi om daar de god om raad te vragen over de toekomst van zijn zoon. Apollo heeft hem geantwoord dat hij de eerste man die hij na zijn vertrek uit de tempel tegenkomt mee naar huis moet nemen. Deze persoon blijkt Ploutos, de blinde armoedig geklede god van het kapitaal, te zijn. Chremylos beloof hem genezing en die zullen ze, samen met enkele anderen, gaan zoeken in de tempel van Asklepios. Voor het zover is, kruist Penia, de godin van de armoede en geldgebrek, hun pad. Zij durft te beweren dat alleen zij de ware weldoenster van de mensheid is: door haar toedoen blijven de mensen aan het werk, terwijl ledigheid des duivels oorkussen is. Na een felle woordenstrijd wordt deze gevaarlijke vrouw verdreven.
Nadat Kapitaal van zijn blindheid is genezen, maakt hij Chremylos en allen die het verdienen rijk. De gevolgen laten niet op zich wachten. Eerst verschijnt een Eerlijk Man om de god te bedanken en daarna een verachtelijke verklikker die brodeloos is geraakt. Vervolgens doet een oude vrouw haar beklag over het feit dat haar jeugdige minnaar, voor wiens gunsten zij tot dan toe had betaald, geen interesse meer in haar geld toont. Zelfs de god Hermes dient zich aan. Hij maakt melding van de woede van Zeus, die jaloers is geworden op de ‘nieuwe rijken’. Hermes probeert zelf een baantje bij Chremylos te krijgen en mag als keukenhulp werken. Als laatste meldt zich een priester van Zeus. Ook hij geeft er de voorkeur aan om bij Chremylos en Ploutos in dienst te treden, omdat hij als Zeuspriester bij gebrek aan offers de hongerdood dreigt te sterven. Het stuk eindigt met een feeststoet naar de Akropolis, waar Ploutos een plaats achterin het Parthenon zal krijgen. *
Voorstelling in Epidavros 2010
Ter gelegenheid van de grote financiele crisis speelt het Art Theatre Karolos Koun de komedie “Ploutos” als “Rijkdom, Armoede, Triomf’, vertaald en geregisseerd door John Varveris en Diagoras Chronopoulos. Deze voorstelling over oneerlijke verdeling van geld en sociale ongelijkheid geeft de godin van de armoede een centrale plaats in de komedie en laat zien hoe goed haar argumenten zijn:
Jullie kunnen de zaken niet helder meer zien, jullie vormen een duo van zwetsers. Want indien Kapitaal weer gaat zien en hij biedt aan de mensen een deel van zichzelf aan, dan zal geen ambacht meer worden verricht en geen vak zal meer worden beoefend.
Zeg, wie ploegt dan het land, heb je daaraan gedacht? Of wie oogst nog het graan van Demeter, als hij net zo goed lui en nalatig kan zijn en het werk ook kan laten versloffen?
Wil je slapen op een bed? Nou vergeet het dan maar, want een bed is er niet meer te krijgen. Geen tapijt op de vloer, want geen mens die dat weeft. Waarom zou hij? Hij bulkt van de centen.
En bekijk in de stad de politici eens, die, zolang ze in armoede leven, alles doen voor het heil van het volk en de staat. Maar zodra ze de poet binnen hebben, (door gemeenschapsgelden te klauwen), dan zijn ze ineens criminelen geworden.*
* Teksten uit de vertaling van Ploutos: “Kapitaal” door Hein L. Van Dolen ISBN: 9789025302023 ( Athenaeum Polak)
Radio-documentaire “Op zijn Grieks” van Marlous Lazal over deze voorstelling met een interview met Karen: 14 november, 21.04 uur op Radio1 bij Holland Doc (Het programma heet: “Mijn geest blijft springen”. De eerste 10 minuten zijn gewijd aan “Op zijn Grieks”.)
“Ploutos” van Aristophanes door Art Theatre Karolos Koun. 14 aug. 2010 Theater van Epidavros, Griekenland.
In toneelspelen komen vele disciplines uit communicatie, presentatie en teambuilding samen.
Theater maken is daarom een hele inspirerende, creatieve en effectieve vorm om ook als trainer jezelf te ontwikkelen en theatrale werkvormen te leren die je daarna zelf met je eigen groepen kunt doen.
Communicatie
Non verbale en verbale communicatie worden bewust ingezet. Alles wat je laat zien op het toneel heeft een betekenis. Je leert vanzelf helder te communiceren naar je medespelers en naar het publiek. Als je aan je neus krabt, dan heeft dat op het toneel een betekenis. Als je een woord met een emotie uitspreekt, dan krijgt het woord een specifieke betekenis. Vele woorden bewegen, innerlijk en uiterlijk en als je bij die beweging nog iets extra’s voegt geef je een hele bijzondere betekenis.
Als je toneel speelt wordt je je bewust van je non-verbale en verbale zeggingskracht.
Presentatie
Acteurs presenteren een rol, een toneelstuk. Het is de bedoeling dat het publiek meteen voelt en begrijpt wat de acteurs willen overbrengen. Stem, houding, beweging, tekst, samenspel en vormgeving zijn de geheimen van de overdracht.
In mijn theatercursussen zingen we, maken we samen geluiden en geven de woorden de klank die ze van zichzelf hebben. Zo leer je de kracht van je stem en adem te gebruiken, zodat de woorden vanzelf binnenkomen bij het publiek, opdat ze met je mee gaan ademen.
We werken met houding en beweging en zoeken samen naar de meest sprekende en authentieke uitdrukkingsvormen. We geven beweging aan de tekst, aan emoties.
De vormgeving is een hulpmiddel om de zeggingskracht te vergroten, om een sfeer neer te zetten, om ons verhaal in een context te plaatsen.
In onze presentatie (de voorstelling) zit alles wat wij zelf hebben gegeven en wij dragen dit over aan ons publiek om ze mee te laten leven, ademen en begrijpen.
Teambuilding
Theater maak je samen in een groep. De onderlinge afhankelijkheid is groot. Alle spelers geven een opbouwende bijdrage aan het einddoel: Een mooie voorstelling. De inspirerende werking op elke speler is enorm. Het proces van een voorstelling maken vergelijk ik altijd met een piramide. We beginnen heel breed, onderaan de piramide, met alle ideeën en vondsten van de hele groep. Langzamerhand ontstaan er vanzelf keuzes, of ik hak als regisseur de knopen door, en het topje van de piramide is de voorstelling.
Een voorstelling kan alleen slagen met de positieve bijdragen van alle deelnemers.
Creativiteit
Het maken van een voorstelling samen met een groep haalt alle creativiteit in je naar boven. Het is één grote ontdekking, omdat we er aan beginnen als we nog niet weten waar we uitkomen. Vol vertrouwen starten we en het geeft mij en ons iedere keer weer een enorme voldoening omdat we het beste uit onszelf halen.
Trainers
Wil je je eigen creativiteit (her)ontdekken en/of verruimen? Wil je je eigen communicatieve vaardigheden en presentatievaardigheden vergroten? Wil je theatrale werkvormen, die je alleen door ervaring door kunt geven, leren?….Ga dan spelen als acteur in een (amateur)theatergroep.
Theatervakantie in Epidavros
Theater en vakantie, dat is ook echt zo. Samen met een groep speel je een Griekse tragedie in mijn eigen openluchttheater. We spelen ook een mooie poëtische tekst met een oud verhaal dat psychologisch, mythisch, geschiedkundig en persoonlijk vele mogelijkheden en inspiratie geeft.
We spelen het in Epidavros en dat is bijzonder. Want Epidavros zelf is een mythische plek en de antieke plaats Epidavros heeft een betekenis in het toneelstuk.
De schepen naar het mythologische Troje (1200 v. Chr.) vertrokken volgens Homerus in de “Ilias”, ook uit deze haven, die je vanuit ons theater, “Het Pevkotheatro” ziet liggen. Tijdens de cursus zullen we ook excursies maken naar het beroemde openluchttheater van Epidavros en daar voorstellingen bezoeken van de antieke tragedies. Je zit op de antieke stenen banken, zoals de mensen dat 2500 jaar geleden ook deden.
Je repeteert zelf een ochtend in dit immense theater, waar je leert je stem en beweging naar de hoogste regionen te zenden.
We bezoeken Mycene, de oude burcht van Agamemnon en spelen daar onze monologen en dialogen.
Epidavros is een oase aan de Saronische golf, waar je je toneeltekst leert aan het strand of op een terras.
Het kleine vissersdorp laat je kennis maken met de aandachtrijke, langzame en rijke Griekse hedendaagse cultuur. Lekker eten aan de haven, sinaasappels plukken in een boomgaard, herkend worden bij de bakker, zwemmen in een lauwe zee, de avondparade aanschouwen vanaf je terras, altijd een praatje of lekker alleen.
Accommodatie
Karen kent Epidavros heel goed. Er is voor iedereen een mooie accommodatie aanwezig. Kom je alleen, of kom je met je partner of gezin? Het is allemaal mogelijk. Op de website heeft Karen een keuze gemaakt voor drie geheel verschillende accommodaties. Maar er is meer en als je zin hebt in iets anders, vraag me maar.
Theatervakantie in Griekenland. De informatie vind je op Theatervakantie Epidavros.
Bel me of mail me met al je vragen.
De prijs op de pagina is exclusief accommodatie en de reis. Alles inclusief staat gelijk aan een 5- daagse training in Nederland. Nu krijg je 2 weken les en leer je zoveel over (je eigen) communicatie, presentatie, teambuilding en theatrale werkvormen, dat je het komend seizoen jezelf zult verrassen en daarbij is het nog vakantie ook.
Reageer, vraag, laat je passie spreken en deel met ons. Velen gingen je al voor. Lees hun reacties op: Reacties cursisten Karidiès Epidavros
Al sinds 1996 geeft Karen de Vries cursussen Griekse tragedie in Epidavros. Vele amateurtoneelspelers hebben in de loop der jaren, Elektra, Agamemnon, Wraakgodinnen en andere prachtige Griekse tragedies gespeeld op deze inspirerende locatie.
In de nabijheid van het beroemde antieke theater van Epidavros, waar we elke zomer weer genieten van de mooiste, ontroerendste en vernieuwende voorstellingen van Griekse tragedies en komedies.
Twee weken lang spelen we met de poëtische teksten van Aischylos, Sofokles of Euripides. De mythische verhalen en de omgeving inspireren ons. Tot slot geven we een uitvoering in het Pevkotheater, een klein openluchttheater in de schaduw van twee hele grote pijnbomen. We spelen in het Nederlands en onze Griekse toeschouwers en meer-talige toeristen genieten elk jaar weer van het schouwspel.
Het Klassieke Griekse Theater; toneelstukken die in de 5e eeuw voor Christus zijn geschreven. Daarvan zijn 32 tragedies en 11 komedies bewaard gebleven. Nog steeds worden deze stukken veel gespeeld, en niet alleen in Griekenland, maar over de hele wereld. Ze zijn nog steeds actueel.
Komedie, betekent eigenlijk “Optochtlied”, een vrolijke stoet van aangeschoten mensen.Komedie wekt de lachlust op, omdat iemand een fout begaat of omdat iemand de slechte kanten van zijn karakter toont. De onderwerpen van de komedies waren ontleend aan actuele gebeurtenissen en de politiek. De Goden spelen daarin altijd een grote rol om de conflicten op te lossen.
Tragedie wordt ook wel Drama genoemd en dat betekent “handelen”. Het gaat altijd om een ernstige handeling. Iets wat niet goed afloopt.
De onderwerpen van de tragedies, waren ontleend aan de mythologie en geschiedenis. De mythische verhalen zijn eeuwenlang mondeling overgeleverd, voorgedragen door zangers en onder elkaar verteld. In de 8e eeuw zijn vele van deze verhalen opgeschreven, waarvan alleen de Ilias en de Odyssee van Homerus bewaard gebleven zijn. De heldendaden in de oorlog om Troje, maar ook de tragische familiegeschiedenissen van het koningshuis van Atreus en Thebe waren een dankbaar onderwerp.
Oorsprong
Van huis uit was het theater een Godvruchtig oord, de plaats voor de Dionysoscultus.
Deze God, de God van de bezieling, “het enthousiasmos”, de wijn, de extase en de levenskracht werd oorspronkelijk op de Peloponnesos aanbeden met sportwedstrijden, zang en dans.
Tegen de 6e eeuw v. Chr.waren deze feesten uitgegroeid tot religieuze festivals.
Het koorlied dat ter ere van Dionysos gezongen werd “de dithýrambos” had een verhalend karakter en al werd Dionysos eer bewezen in het lied, de inhoud van het verhaal hoefde niet per se met hem te maken te hebben. De zangers zongen en dansten in een kring rond het altaar. Vandaar dat de oorspronkelijke vorm van de orchestra in het theater rond is zoals dat in Epidavros nog bewaard is gebleven.
Op een gegeven moment maakte de leider van het dithýrambekoor zich los van de groep en ging een individuele rol spelen. Toen is het theater ontstaan. Uit deze vroegste periode waarin slechts 1 acteur met het koor optrad zijn geen stukken bewaard gebleven.
Later hebben de dichters meerdere acteurs toegevoegd.
In de beroemde 5e eeuw voor Chr. waren er vele Tragedie- en Komediedichters, alleen zijn niet van allen stukken overgebleven.
De overlevering laat ons nog slechts de toneelstukken na van 3 tragedie-dichters; Aischylos,Sofokles, en Euripides en 1 komedie-dichter; Aristofanes.
Nu
Je kunt hedendaagse opvoeringen van deze toneelstukken iedere zomer in het theaterfestival van Epidavros in het antieke theater van Epidavros beleven.
Het best bewaarde antieke theater van Griekenland werd in 350 voor Christus gebouwd als onderdeel van het Asklepiosheiligdom.
Elke zomer spelen theatergroepen de oude Griekse tragedies en komedies in dit theater.
Voor acteurs is het de ultieme beleving om eens in dit theater te mogen spelen.
Op vrijdag- en zaterdagavond stroomt het theater vol met toeschouwers uit heel Griekenland en het is een overweldigend gezicht als de zon achter de bergen verdwijnt en de spelers in processie uit het pijnboombos opkomen.
Dit immense openluchttheater ligt op 14 km ten westen van Archaia Epidavros en 25 km. ten oosten van Nafplion bij het dorp Ligourio.
Het theater biedt plaats aan 14.000 toeschouwers op 55 rijen roze en grijze stenen banken, die tegen de berg Kynorthion aangevleid liggen.
De akoestiek van het theater is perfect. Als u vanaf de “orchestra”( het ronde speelvlak met een diameter van 20,3 meter) zachtjes fluistert naar de bovenste rijen is ieder woord verstaanbaar.
Het toneelhuis achter de orchestra diende als kleedkamer, foyer en dekor.
In het midden van de orchestra ligt een marmeren plaat, de thymele, het altaar van Dionysos, de God van de levenskracht.
Het koor van de Dionysische eredienst en later de toneelstukken danste en zong in de orchestra.
Vanuit verschillende plaatsen in Argolida gaan bussen naar de voorstellingen en na afloop kunt u weer met dezelfde bus terug.
Het is echter ook aan te raden om het hele complex ook overdag te bezoeken.
U kunt dan ook het kostuummuseum en het Asklepiosheiligdom bezoeken.
Het kostuummuseum heeft een permanente expositie van de originele kostuums van het Nationale theater, ontworpen voor de klassieke tragedies en komedies.
Ploutos
